Niedoczynność tarczycy u dzieci

Thyroid hormones are crucial for normal development of a child from early foetal life. They have an impact on the development of the central nervous system, both prenatally and up to the age of 3 years, and regulate growth and most metabolic processes. Their importance has led to the introduction of screening for congenital hypothyroidism, which has been conducted in Poland for over 40 years. The diagnosis of congenital hypothyroidism necessitates immediate levothyroxine implementation and strict treatment monitoring. Thanks to iodine prophylaxis, children in Poland do not require additional iodine administration. An isolated increase in thyroid-stimulating hormone concentration without clinical signs of hypothyroidism and with negative antithyroid antibodies does not require treatment, but only monitoring of thyroidstimulating hormone levels. Children with positive antithyroid antibodies, genetic syndromes that predispose to hypothyroidism and history of thyroid irradiation require more frequent controls. The recommendations for suspected hypothyroidism presented in this article are based on the European Thyroid Association guidelines from 2014 on the management of subclinical hypothyroidism in children and pregnant women.

Hormony tarczycy mają kluczowe znaczenie dla prawidłowego rozwoju dziecka już od wczesnych etapów życia płodowego. Wpływają na rozwój ośrodkowego układu nerwowego w okresie prenatalnym i do 3. roku życia, regulują proces wzrostu dziecka oraz większość procesów metabolicznych. Ich rola jest tak ważna, że od ponad 40 lat funkcjonuje w Polsce system badań przesiewowych w kierunku wrodzonej niedoczynności tarczycy. Stwierdzenie wrodzonej niedoczynności tarczycy wymaga natychmiastowego włączenia leczenia lewotyroksyną i jego ścisłego monitorowania. Dzięki wprowadzeniu programu profilaktyki jodowej w Polsce dzieci nie wymagają dodatkowej podaży preparatów jodu. Izolowane podwyższenie stężenia tyreotropiny bez objawów klinicznych niedoczynności tarczycy oraz bez obecności przeciwciał przeciwtarczycowych nie wymaga leczenia, a jedynie monitorowania stężenia tyreotropiny. Częstszej kontroli wymagają dzieci ze stwierdzoną obecnością przeciwciał przeciwtarczycowych, z zespołami genetycznymi predysponującymi do rozwoju niedoczynności tarczycy oraz z wywiadem naświetlania okolicy tarczycy. Przedstawione w niniejszym artykule zalecenia postępowania w przypadku podejrzenia niedoczynności tarczycy opierają się na wytycznych Europejskiego Towarzystwa Tyreologicznego dotyczących postępowania w przypadku hipertyreotropinemii u dzieci i kobiet w ciąży z 2014 roku.