Patogeneza zapaleń dużych tętnic jako przykład powiązań wrodzonej i nabytej odpowiedzi immunologicznej – opis przypadku i przegląd literatury

Large vessel vasculitis that include giant cell arteritis (GCA) and Takayasu arteritis (TAK), combine autoimmune and autoinflammatory components to a degree that depends on acquired or innate immune response involvement. In GCA, both components may occur together, independently or sequentially. Polymyalgia rheumatica is a part of GCA-disease spectrum mainly associated with innate immune response hyperactivity. It is sometimes considered to be a form of “vasculitis sine vasculitis”. In TAK there are three-phases of the disease traditionally described: from non-specific inflammatory reaction to lymphocytic infiltration of arterial walls leading to their destruction. This article outlines the basics of pathogenesis of large vessel vasculitis, highlighting the links between acquired and innate immunity responsible for the heterogeneous clinical picture of these diseases. It also presents practical clinical implications of understanding pathogenesis.

Zapalenia dużych naczyń, czyli olbrzymiokomórkowe zapalenie tętnic (GCA) i choroba Takayasu (TAK), łączą komponenty autoimmunologiczne i autozapalne w stopniu zależnym od przewagi nabytej lub wrodzonej odpowiedzi immunologicznej. W GCA obie składowe mogą występować łącznie, samodzielnie lub też sekwencyjnie. Polimialgia reumatyczna jest chorobą ze spektrum GCA związaną z nadmierną aktywnością głównie odpowiedzi wrodzonej. Bywa ona uważana za formę „vasculitis sine vasculitis”. W TAK tradycyjnie wymienia się składowe trójfazowego przebiegu choroby: od niespecyficznej reakcji zapalnej do limfocytowych nacieków ściany tętnic prowadzących do ich uszkodzenia. Artykuł przybliża podstawy patogenezy zapaleń du- żych naczyń, podkreślając połączenia między komponentami odporności nabytej i wrodzonej, odpowiedzialne za niejednorodny obraz kliniczny tych chorób. Przedstawia także praktyczne wnioski kliniczne płynące ze zrozumienia patogenezy