"Czarne złoto" - melaniny w życiu człowieka

Melaniny to ogólna nazwa grupy wielkocząsteczkowych barwników odpowiedzialnych za ciemną pigmentację organizmów. Powstają w wyniku oksydacyjnej polimeryzacji związków fenolowych i indolowych. Są to jedne z najbardziej powszechnych, heterogenicznych i odpornych na działanie różnych czynników pigmentów obecnych w przyrodzie. U człowieka powstają w melanosomach będących specyficznymi organellami melanocytów, komórek wyspecjalizowanych w przeprowadzaniu złożonego procesu melanogenezy. Ich rola w życiu człowieka jest wieloaspektowa. Chronią przed szkodliwym skutkiem nadmiernej ekspozycji na promieniowanie UV i powstającymi pod jego wpływem reaktywnymi formami tlenu. Są odpowiedzialne za pigmentację skóry, włosów, tęczówki. Biorą udział w prawidłowym przebiegu procesów widzenia i słyszenia oraz ochronie mózgu przed procesami neurodegeneracyjnymi. Są jednym z czynników wirulencji mikroorganizmów patogennych dla człowieka. Są obecne w niektórych produktach spożywczych, pozytywnie wpływając na ich działanie prozdrowotne. Znalazły również zastosowanie w nowoczesnej medycynie i technologii.

Melanin is a general name of macromolecular dyes responsible for the dark pigmentation of organisms. They are products of oxidative polymerization of phenolic and indolic compounds, the most common, heterogenous and resistant to various factors pigments found in the nature. In man they are synthetized in melanosomes that are specific organelles of melanocytes, cells specialized in carrying out the complex process of melanogenesis. The role of melanin in human life is multiplex. Melanins protect against the harmful effects of excessive exposure to UV radiation and reactive oxygen species. They are responsible for skin, hair and iris pigmentation. They take part in the normal processes of vision and hearing and protect the brain against neurodegenerative processes. Melanins are one of the virulence factors of some pathogenic microorganisms. They are present in certain food products, thus improving their health-promoting effect. Melanins are also used in modern medicine and technology.