Detailed EFSUM recommendations on the scope of ultrasound assessment in patients with portal hypertension considering the diagnostic reference level

An important paper describing the Standards of the Polish Ultrasound Society regarding the assessment of portal and hepatic vasculature was published in the Journal of Ultrasonography. Due to the multiplicity of morphological and hemodynamic data required, the time needed to obtain these data and the legal responsibility of doctors for the results, there seems to be a need to determine a clear range of the assessed parameters depending on the reference level of a given healthcare facility. Therefore, the aim of the paper was to present the EFSUMB recommendations on the range of the evaluated ultrasonographic parameters in portal hypertension depending on the reference level. European healthcare institutions are characterized by a clear three-level reference network. Due to the lack of a similar division in Poland, we propose our own classification of the competence of medical entities. The first reference level: ultrasound assessments in a primary health care setting (performed by GPs, emergency physicians, non-specialist private practice physicians, non-specialist practice physicians); at least one mid-class ultrasound scanner with pulsed and color Doppler options, equipped with convex 3–5 MHz and linear 7–12 MHz transducers should be available at physician’s disposal. The second reference level: ultrasound assessments in the hospital setting and specialist outpatient clinics, performed by specialist private practice physicians, radiologists, gastroenterologists and hepatologists; top class (premium) digital ultrasound scanner should be available at physician’s disposal. Third reference level: ultrasound assessments performed in gastroenterology, hepatology and liver surgery departments as well as their specialist outpatient clinics; physicians should use top class digital ultrasound equipment. At every reference level, physicians performing abdominal ultrasound should have the appropriate certification to perform such an assessment or specialize in gastrointestinal diagnosis.

W „Journal of Ultrasonography” została opublikowana ważna praca opisująca standardy badań ultrasonograficznych Polskiego Towarzystwa Ultrasonograficznego dotyczące oceny układu wrotnego i naczyń wątroby. Z uwagi na mnogość koniecznych do określenia danych morfologicznych i hemodynamicznych, czas potrzebny do ich uzyskania oraz odpowiedzialność prawną lekarzy za ich wynik wydaje się, że konieczne jest sporządzenie dokładnego zakresu ocenianych parametrów w zależności od referencyjności ośrodka. Celem pracy jest więc zaprezentowanie rekomendacji Europejskiej Federacji Towarzystw Ultrasonografii w Medycynie i Biologii określających zakres badanych parametrów ultrasonograficznych dotyczących nadciśnienia wrotnego w odniesieniu do referencyjności ośrodka. W wielu krajach europejskich istnieje wyraźna trójstopniowa referencyjność ośrodków medycznych. W związku z tym, że w Polsce taki podział nie obowiązuje, autorzy tej pracy proponują własną klasyfikację kompetencyjności podmiotów medycznych. I stopień referencyjności: badania USG wykonywane w ramach podstawowej opieki medycznej (przez lekarza rodzinnego, lekarza SOR, lekarza zajmującego się niespecjalistyczną praktyką prywatną, lekarza pracującego w przychodni niespecjalistycznej); do dyspozycji lekarza powinien być co najmniej aparat cyfrowy klasy średniej z opcją impulsowego i kolorowego dopplera oraz dopplera mocy, wyposażony w głowicę konweksową 3–5 MHz i liniową 7–12 MHz. II stopień referencyjności: badania wykonywane w warunkach szpitalnych, w przychodniach specjalistycznych, przez lekarzy wykonujących specjalistyczną praktykę prywatną oraz przez radiologów, gastrologów i hepatologów; do dyspozycji lekarza powinien być aparat cyfrowy najwyższej klasy (premium). III stopień referencyjności: badania ultrasonograficzne wykonywane w klinikach o profilu gastrologicznym, hepatologicznym i chirurgii wątroby oraz w przychodniach specjalistycznych tych placówek; lekarz powinien badać na aparacie cyfrowym najwyższej klasy. Na każdym etapie ośrodka referencyjnego lekarz wykonujący badania USG jamy brzusznej powinien legitymować się odpowiednim certyfikatem uprawniającym do wykonywania takich badań lub specjalizacją z zakresu diagnostyki przewodu pokarmowego. Artykuł w wersji polskojęzycznej jest dostępny na stronie http://jultrason.pl/index.php/wydawnictwa/volume-17-no-69