Wydłużony odstęp QT w spoczynkowym elektrokardiogramie – i co dalej? Punkt widzenia kardiologa sportowego Część 2. Od testów prowokacyjnych do prewencji zdarzeń sercowych

Resting electrocardiogram is a basic diagnostic tool used to identify myocardial diseases caused by a genetic defect of ion channels that results in bioelectric instability of cardiomyocytes and the risk of a complex induction of life-threatening ventricular arrhythmia. Long QT syndrome is the most common genetic ion channel disease affecting the general population. Congenital long QT syndrome is a heterogeneous group of ion channel genetic diseases, which manifest as a prolongation of QT interval on resting electrocardiogram. Some of the patients with long QT syndrome show QTc interval within the normal range, which is associated with the risk of false negative diagnosis. The use of function or pharmacological tests in patients with nondiagnostic QTc interval, but with a justified suspicion of long QT syndrome may provoke manifestation of phenotypic features of channelopathies. Prevention of cardiac events in patients with long QT syndrome involves, among others, the use of beta blockers. Implantation of a cardioverter-defibrillator is recommended in patients who developed cardiac arrest, and left cervicothoracic sympathectomy is also recommended in some cases. In terms of everyday functioning, patients with long QT syndrome should avoid drugs that prolong QT interval and have their electrolyte abnormalities corrected. Participation of long QT syndrome patients in competitive sports is still a matter of debate among the experts. The second part of the study, which is devoted to the prolonged QT interval on the electrocardiogram, focuses on provocation tests (both function and pharmacological tests) used in the diagnostics of long QT syndrome. Methods of risk stratification for sudden cardiac events in patients diagnosed with long QT syndrome, current possibilities associated with prevention and treatment as well as recommendations related to sports participation are also discussed.

Elektrokardiografia spoczynkowa stanowi podstawowe narzędzie diagnostyczne w identyfikacji chorób mięśnia sercowego, których podłożem jest defekt genetyczny kanałów jonowych, prowadzący do niestabilności bioelektrycznej kardiomiocytów i ryzyka indukcji złożonej, zagrażającej życiu, arytmii komorowej. Wśród genetycznie uwarunkowanych chorób kanałów jonowych w populacji ogólnej najczęściej występuje zespół wydłużonego odstępu QT. Wrodzony zespół wydłużonego odstępu QT jest heterogenną, genetycznie uwarunkowaną grupą chorób kanałów jonowych, objawiającą się w elektrokardiografii spoczynkowej wydłużeniem odstępu QT. U części pacjentów z zespołem wydłużonego odstępu QT odstęp QTc mieści się w granicach wartości prawidłowych, co stwarza ryzyko stawiania fałszywie ujemnych diagnoz. Zastosowanie u pacjentów z niediagnostycznym odstępem QTc, ale jednocześnie przy uzasadnionym podejrzeniu zespołu wydłużonego odstępu QT, prób czynnościowych lub testów farmakologicznych może sprowokować ujawnienie się fenotypowych cech kanałopatii. W profilaktyce zdarzeń sercowych u chorych z zespołem wydłużonego odstępu QT znalazły zastosowanie m.in. beta-blokery. U osób, u których doszło do zatrzymania krążenia, zaleca się wszczepienie kardiowertera-defibrylatora serca, a w niektórych przypadkach przeprowadzenie lewostronnej szyjno-piersiowej sympatektomii. W zakresie codziennego funkcjonowania pacjenci z zespołem wydłużonego odstępu QT powinni unikać leków wydłużających czas trwania odstępu QT oraz wyrównywać zaburzenia elektrolitowe. Udział w sporcie wyczynowym chorych z zespołem wydłużonego odstępu QT stanowi wciąż przedmiot dyskusji ekspertów. Celem drugiej części opracowania poświęconego wydłużonemu odstępowi QT w elektrokardiografii jest przedstawienie testów prowokacyjnych (czynnościowych i farmakologicznych) stosowanych w diagnostyce zespołu wydłużonego odstępu QT. Omówione zostaną także sposoby stratyfikacji zagrożenia nagłymi zdarzeniami sercowymi u osób z rozpoznanym zespołem wydłużonego odstępu QT, aktualne możliwości działań prewencyjno-leczniczych oraz zalecenia dotyczące kwalifikacji do aktywności fizycznej.