„In Wirklichkeit war es so…“. Analyse der Erzählinstanz in Robert Neumanns Roman "Struensee. Doktor, Diktator, Favorit und armer Sünder"

Der im Exil von Robert Neumann geschriebene Struensee-Roman aus dem Jahr 1935 wird von der Forschung wegen seiner zahlreichen inhaltlichen und historischen Fehler nicht besonders hoch angesehen. Das Ziel dieser analytischen Untersuchung ist weniger, gegen diesen legitimen Vorwurf zu kämpfen, als vielmehr die Funktion der auf den ersten Blick nicht konsequenten und variablen Erzählweise des Romans zu zeigen, um ihn weiterhin in bestimmte Themen der Zeit zu situieren. Ausgehend von der These, dass man es in Struensee mit einem ‚unzuverlässigen Erzähler‘ zu tun hat, führt die Autorin eine tiefgehende Analyse der Narration durch und zeigt, dass der Eindruck der Unzuverlässigkeit gezielt vom impliziten Autor erzeugt wird. Dadurch gehört der Roman in ästhetische, literarische oder philosophische Diskurse der Zwischenkriegszeit.

Robert Neumann’s Struensee novel, written in exile in 1935, does not enjoy special recognition among researchers due to numerous content and historical errors. The aim of this analytical article is not to defend the novel against justified charges of literary scholars but to examine the function of the narrative which, at first glance, is the result of Neumann’s careless and hasty writing. Beginning with the thesis proposing that the novel features as unreliable narrator, the author of the paper carried out an in-depth analysis of the narrative trying to answer the question to what extent this type of narrative is part of the aesthetic, literary and philosophical discourses of the interwar period.

Powieść Roberta Neumanna pt. Struensee, napisana na emigracji w roku 1935, nie cieszy się ze względu na liczne błędy treściowe i historyczne szczególnym uznaniem wśród badaczy. Celem tego analitycznego artykułu nie jest bronienie powieści przed słusznymi zarzutami literaturoznawców, ile zbadanie funkcji narracji w powieści, która na pierwszy rzut oka jest wynikiem niestarannego i pospiesznego pisarstwa Neumanna. Wychodząc od tezy zakładającej, że w powieści mamy do czynienia z narratorem ‘nie godnym zaufania’ (unreliable narrator), autorka artykułu przeprowadza dogłębną analizę narracji i stwierdza, że jest ona zamierzoną strategią autora implikowanego. W ten sposób powieść wpisuje się w estetyczne, literackie i filozoficzne dyskursy okresu międzywojennego.