Zespół Melkerssona‑Rosenthala jako przyczyna nawracającego porażenia nerwu twarzowego u 10‑letniej dziewczynki

The facial nerve is the seventh, paired cranial nerve. The pathogenesis of the facial nerve disorders is strictly connected with the way it is placed. The peripheral or central paralysis of the nerve may occur at any age. The most common causes of the palsy are: idiopathic, post‑traumatic, post‑viral infectious paralysis, the transition of the inflammation from the middle ear to the VII nerve stem as well as neoplastic changes and vascular changes on the nerve. Melkersson‑Rosenthal syndrome is a rare cause of the recurrent facial nerve palsy. Though Melkersson‑Rosenthal syndrome develops most commonly between the age of 20 and 30, the early manifestation of the syndrome can start at any age. Melkersson‑Rosenthal syndrome is reported to occur also in young children. The main causes of this syndrome still have not been clearly established, however, the infectious, allergic, immunological and genetic factors are taken into consideration as the ones implicated in its aetiology. The syndrome is characterized by a triad of symptoms: recurrent facial nerve palsy, facial oedema and a fissured tongue. The full triad of symptoms occurs very rarely and thus is very uncommon. Most often the symptoms are oligosymptomatic. The paper presents a 10‑year‑old girl with the recurrent facial nerve palsy, fissured tongue and lip oedema. On the basis of the examination the girl was diagnosed to suffer from the Melkersson‑Rosenthal syndrome. The aggravation of the pathological symptoms was accompanied by the recurrent, caused by Herpes simplex virus infections.

Nerw twarzowy jest siódmym, parzystym nerwem czaszkowym. Patogeneza schorzeń nerwu VII jest ściśle związana z jego przebiegiem. W każdej grupie wiekowej może wystąpić porażenie nerwu twarzowego – ośrodkowe lub obwodowe. Wśród najczęstszych przyczyn porażenia nerwu VII wymienia się: porażenie idiopatyczne, porażenie pourazowe, porażenie po infekcji wirusowej, przejście stanu zapalnego na pień nerwu VII ze struktur ucha środkowego, zmiany nowotworowe, a także naczyniowe na przebiegu samego nerwu. Zespół Melkerssona‑Rosenthala jest rzadką przyczyną nawracającego porażenia nerwu twarzowego i choć występuje zazwyczaj między 20. a 30. rokiem życia, to jego wczesne objawy mogą pojawić się w każdym wieku. Występowanie tego zespołu opisywane jest także w populacji pediatrycznej. W nieustalonej do końca etiologii zespołu bierze się pod uwagę między innymi czynniki infekcyjne, alergiczne, immunologiczne i genetyczne. W zespole Melkerssona‑Rosenthala występuje charakterystyczna triada objawów klinicznych: nawracający obrzęk tkanek miękkich twarzy, porażenie nerwu twarzowego i bruzdy (pofałdowania) na powierzchni języka (lingua plicata). Postać zespołu Melkerssona‑Rosenthala z pełną triadą wymienionych objawów występuje rzadko, najczęściej spotykane są postacie niepełne czy monosymptomatyczne. W pracy przedstawiono przypadek 10‑letniej dziewczynki z nawracającym porażeniem nerwu twarzowego, bruzdami na języku i obrzękiem wargi, u której na podstawie badania przedmiotowego i podmiotowego rozpoznano zespół Melkerssona‑Rosenthala. Zaostrzeniom choroby towarzyszyły nawracające zakażenia wirusem Herpes simplex.