Ostra biegunka u dzieci

Acute diarrhea is one of the most frequent problems faced by paediatricians. While it usually takes a benign clinical course, on a global scale is still remains one of the leading causes of infantile mortality and is a frequent indication for hospitalisation. Many children are affected, mainly during their first 3 years of life. The commonest type of paediatric acute diarrhea is infective – viral or bacterial (or caused by intoxication by bacterial exotoxins). Rare causes thereof include protozoons, fungi and parasites. The aim of this paper is to review diagnostic and therapeutic approach to paediatric acute diarrhea, based on ESPGHAN and ESPEN 2008 guidelines. Clinical course of acute diarrhea depends mainly on its aetiology. The usual cause of severe diarrhea is rotaviral infection. The principal clinical problem in this setting is dehydration. Its severity is an important prognostic factor and determines the therapeutic approach. First-line treatment includes rehydration by oral route using oral hydrating and hypoosmotic agents. Principles of intravenous rehydration are also discussed. In mild or moderate dehydration, following a brief (4-6 hours) course of intensive rehydration, children should return to their premorbid dietary habits. In most cases, acute infectious diarrhea (both viral and bacterial) resolves spontaneously and does not require, apart from rehydration, any other treatment. The paper presents current ESPGHAN and ESPEN recommendations concerning additional pharmacotherapy and preventive measures.

Ostra biegunka należy do najczęstszych problemów, z jakimi spotyka się pediatra. Mimo że jest to choroba o zwykle łagodnym przebiegu, w skali światowej wciąż pozostaje jedną z głównych przyczyn śmiertelności i jest częstą przyczyną hospitalizacji. Choruje na nią wiele dzieci, zwłaszcza w ciągu pierwszych 3 lat życia. Najczęstszy rodzaj ostrej biegunki u dzieci stanowi biegunka infekcyjna – wirusowa i bakteryjna (lub spowodowana zatruciem egzotoksynami bakterii), rzadziej jest ona wynikiem infekcji wywołanej przez pierwotniaki, grzyby, pasożyty. Celem niniejszej pracy jest przedstawienie postępowania diagnostycznego i leczniczego w ostrej biegunce u dzieci w oparciu o wytyczne ESPGHAN i ESPEN (2008 r.). Przebieg kliniczny zależy głównie od etiologii – najczęstszą przyczyną biegunki o ciężkim przebiegu są zakażenia rotawirusowe. Głównym objawem klinicznym ostrej biegunki jest odwodnienie, jego stopień nasilenia ma charakter rokowniczy i determinuje wybór postępowania. Leczeniem pierwszego wyboru jest nawadnianie doustne za pomocą doustnych płynów nawadniających (DPN) hipoosmolarnych. W poniższym artykule rozszerzono zasady nawadniania dożylnego. W przypadku lekkiego lub umiarkowanego odwodnienia po krótkim (około 4-6-godzinnym) okresie intensywnego nawadniania dzieci powinny być żywione tak jak przed zachorowaniem. W większości przypadków ostra biegunka infekcyjna (zarówno wirusowa, jak i bakteryjna) ustępuje samoistnie i nie wymaga, poza nawadnianiem, dodatkowego leczenia. W pracy przedstawiono aktualne stanowisko ESPGHAN i ESPEN dotyczące dodatkowego postępowania farmakologicznego oraz profilaktyki.