Biomarkery uszkodzenia miąższu nerek

Acute kidney injury (AKI) is a syndrome defined by acute increase of serum creatinine or decrease in glomerular filtration rate (GFR). AKI is common in patients undergoing cardiac surgery, imaging modalities and endovascular procedures with using iodinated contrast, those who suffer from sepsis and other critically ill patients. Serum creatinine, the current main diagnostic test for AKI, rises late in AKI pathophysiology and is not precise marker of acute changes in glomerular filtration rate. The serum creatinine measurements are confounded by a large number of variables, including age, gender, race, muscle mass, muscle metabolism, hydration status and medications. New studies presented laboratory markers of AKI detected in serum and urine. These include cystatin C, NGAL, KIM-1, L- FABP, IL-18 and others. These new biomarkers offer promise for early AKI diagnosis and for the depiction of severity of renal injury occurring with AKI. They can reflect the progression of AKI to chronic kidney disease (CKD). The aim of this article is to review specific biomarkers for early detection of AKI and progression to CKD.

Ostre uszkodzenie nerek (acute kidney injury, AKI) jest rozpoznawane w oparciu o stężenie kreatyniny w surowicy i upośledzenie filtracji kłębuszkowej (glomerular filtration rate, GFR). AKI, które zastąpiło w ostatnich latach termin ostra niewydolność nerek, jest rozpoznawane między innymi u pacjentów po operacjach kardiochirurgicznych, w wyniku nefrotoksycznego uszkodzenia radiokontrastem podczas zabiegów naczyniowych i badań obrazowych, u pacjentów oddziałów intensywnej terapii, we wstrząsie septycznym. Stężenie surowiczej kreatyniny jest ciągle głównym testem diagnostycznym, chociaż zmienia się w przebiegu AKI później niż GFR, który stanowi dokładniejszy wskaźnik czynności nerek. Użyteczność stężenia kreatyniny jako obiektywnego parametru jest jednak ograniczona, ponieważ zależy ono od wielu czynników, w tym od stopnia nawodnienia, diety, masy ciała, masy mięśniowej, wieku, płci, stosowanych leków. Nowe badania zaprezentowały inne, bardziej użyteczne laboratoryjne markery AKI, możliwe do oznaczenia w surowicy i/lub w moczu. Należą do nich m.in. cystatyna C, NGAL, KIM-1, L-FABP i IL-18. Nowe biomarkery stwarzają większe możliwości we wczesnym wykrywaniu AKI, a także mogą określać stopień uszkodzenia nerek w przebiegu AKI. Mogą być również przydatne w prognozowaniu zagrożenia przewlekłą chorobą nerek (PChN) w wyniku AKI lub z innych przyczyn. Celem opracowania jest przedstawienie przeglądu aktualnych doniesień dotyczących zastosowania nowych biomarkerów we wczesnym wykrywaniu AKI oraz progresji do PChN.