Zagadnienie reformacji w katechizmach i podręcznikach do nauki religii w latach 1945–1990

Rok 2017 obchodzony jest w Kościołach luterańskich jako rok upamiętniający 500 lat reformacji. Obchodom towarzyszą liczne wystawy, konferencje naukowe, nabożeństwa ekumeniczne, w których uczestniczą także katolicy. Nie oznacza to, że strona katolicka świętuje rozłam w Kościele, który nastąpił pięć wieków temu, podejmuje jednak refl eksję teologiczną i uczestniczy w modlitwie ekumenicznej. Taką refl eksję podejmuje także dr hab. Beata Bilicka, która w artykule Zagadnienie reformacji w katechizmach i podręcznikach do nauki religii w latach 1945–1990 opisuje, na ile i w jakim zakresie ewoluowała katecheza ekumeniczna przed Soborem Watykańskim II i po nim. Syntetyczne rozważania autorka ograniczyła do obecności zagadnienia Lutra i reformacji w katechizmach i podręcznikach do nauki religii, z których nauczano w Polsce od zakończenia II wojny światowej do 1990 roku, a więc do powrotu religii do szkół i przedszkoli. Artykuł składa się z trzech części. W pierwszej krótko scharakteryzowano katechezę przedsoborową (1945–1965), która była zamknięta na dialog ekumeniczny w szerokim tego słowa znaczeniu, także z Kościołem luterańskim; można ją nazwać katechezą nietolerancyjną. W rozdziale drugim wykazano, jak po Soborze Watykańskim II zmieniło się nauczanie o reformacji w katechezie parafi alnej do 1990 roku. Całość wieńczy syntetyczne zakończenie.

The year 2017 marks the 500th anniversary of Reformation in the Lutheran Church. The celebrations are accompanied by numerous exhibitions, academic conferences, ecumenical services, in which Catholics also take part. It does not mean, however, that Catholics celebrate the schism in the Church which took place 500 years ago but undertake theological refl ection and participate in ecumenical prayer. Such a refl ection is also undertaken by Professor Beata Bilicka in her article The question of Reformation in catechisms and religious education textbooks in 1945–1990 which focuses on the evolution of ecumenical catechesis before and after the Second Vatican Council. Synthetic refl ections are limited to the presence of Martin Luther and Reformation in catechisms and religious education textbooks which were used in Poland from 1945 to 1990, i.e. until religious education returned to schools and kindergartens. The article consists of three parts. The fi rst part briefl y characterises pre-conciliar catechesis (1945–1965) which was closed to ecumenical dialogue in a broader sense of this word, also when it comes to the Lutheran Church and therefore this type of approach might be described as intolerant. The second part of the article demonstrates how after the Second Vatican Council the teaching about Reformation has changed in religious education classes. The article ends with a synthetic conclusion.