Occupy: nowa pedagogika przestrzeni i czasu?

Artykuł jest pierwszą częścią projektu badawczego mającego na celu przybliżenie teoretycznego i praktycznego potencjału Occupy w oparciu o analizę ostatniej fali okupacji, która pojawiła się w odpowiedzi na politykę zaciskania pasa i prekarności na całym świecie. Podejmujemy się tego zadania jako edukatorzy, usiłujący „okupować” przestrzenie edukacji wyższej wewnątrz i na zewnątrz instytucji, w których pracujemy. Occupy wskazuje na kluczowe znaczenie czasu i przestrzeni jako pojęć, za pomocą których możliwa jest rekonfiguracja działalności rewolucyjnej. Podejmując problem (Occupy) na tym fundamentalnym poziomie przestrzeni i czasu przy pomocy krytycznego zastosowania koncepcji „nowej pedagogiki przestrzeni i czasu” Henriego Lefebvre’a, mamy nadzieję stworzyć przestrzenie dla dalszych rewolucyjnych transformacji, rozciągając krytykę polityki przestrzeni i czasu na samą edukację i jej instytucje. Według Lefebvre’a „pedagogika przestrzeni i czasu” jest podstawą dla nowej formy „przeciw-przestrzeni”. Stwierdza on, że „wypaczone i odwrócone przestrzenie, choć początkowo podporządkowane, dają wyraziste dowody na prawdziwie produktywny potencjał” (2008, 383), a tym samym ukazują miejsca pęknięć w życiu codziennym i sposoby, na które może ono zostać odzyskane jako żywiołowa przestrzeń pełna radości i nadziei. W La production de l’espace to przestrzeń czasu wolnego jest tą przestrzenią, w której zajść może namysł nad oporem i jego zapoczątkowanie. Z kolei my zastępujemy tę przestrzeń ideą Occupy. Rozważamy, jak okupacja uniwersyteckich programów kształcenia, rozumiana jako produkcja krytycznej wiedzy, może również stwarzać „nową pedagogikę przestrzeni i czasu”. Okupację szkolnictwa wyższego opiszemy w odniesieniu do dwóch projektów, w które jesteśmy zaangażowani – „Student jako wytwórca” i Social Science Center.

This paper forms the first part of a project of inquiry to understand the theoretical and practical potentials of Occupy through the recent wave of occupations that have emerged in response to the politics of austerity and precarity around the world. We do this as educators who are seeking to ‘occupy’ spaces of higher education inside and outside of the institutions in which we work. Occupy points to the centrality of space and time as practical concepts through which it is possible to reconfigure revolutionary activity. By dealing with the concept (Occupy) at this fundamental level of space and time through a critical engagement with Henri Lefebvre’s notion of ‘a new pedagogy of space and time’, we hope to open spaces for further revolutionary transformation by extending a critique of the politics of space and time into the institutions and idea of education itself. Lefebvre considers the ‘pedagogy of space and time’ as a basis for a new form of ‘counter-space’. He suggests that ‘deviant or diverted spaces, though initially subordinate, show distinct evidence of a true productive capacity’ (2008: 383), and in doing so reveal the breaking points of everyday life and the ways in which it might be appropriated as exuberant spaces full of enjoyment and hope. In the Production of Space, he identifies the space of leisure as a site within which such a resistance might be contemplated and activated. In our work we replace the principle of leisure with the concept of Occupy. We consider here how attempts to occupy the university curriculum, not as a programme of education but as the production of critical knowledge, may also constitute ‘a new pedagogy of space and time’. We will describe this occupation of higher education with reference to two projects with which we are involved Student as Producer and the Social Science Centre, the former at the University of Lincoln, and the latter across the city of Lincoln.