Economic sanctions in contemporary international relations: new forms of implementation

The article discusses the application of economic sanctions in the context of current international economic relations which are evolving along with the development of new relations between states, their integration groups, and international economic and financial organisations. The current phase of globalization is unable to meet earlier expectations, as there are more and more disputes arising from conflicts of national interests, and in some cases, as a response to the above, sanctions are being applied. Most of the research in this area focuses on the legal basis for economic sanctions, while their economic features resulting from the peculiarities of the development of international economic relations are not given sufficient attention. This article addresses the problem of defining sanctions clearly, taking into account their specificity, legal status, the legality of application, and the effectiveness of regulations. Justification and unification of the economic definition of the category of “sanctions” may be a premise for preventing their abuse by individual states pursuing their own interests and may serve the purposes of proper legal interpretations within international organisations, primarily the UN. The authors suggest that the principles of the application of international sanctions should be made more precise in UN and EU regulatory documents. They draw attention to the new characteristics of international economic sanctions, in particular, to attributing protectionist features to these sanctions and using aggressive protectionism by states as a tool to promote national interests in order to achieve a competitive advantage.

Artykuł omawia stosowanie sankcji gospodarczych w kontekście aktualnych międzynarodowych stosunków gospodarczych, które ewoluują wraz z kształtowaniem się nowych relacji między państwami, ich ugrupowaniami integracyjnymi oraz międzynarodowymi organizacjami gospodarczymi i finansowymi. Współczesna faza globalizacji nie potrafi sprostać wcześniejszym oczekiwaniom, coraz częściej bowiem dochodzi do konfliktów wynikających ze sprzeczności interesów narodowych, na co w niektórych przypadkach reaguje się stosowaniem sankcji. Większość badań prowadzonych w tym zakresie skupia się na prawnych podstawach sankcji gospodarczych, podczas gdy ich ekonomicznym cechom, wynikającym z osobliwości rozwoju międzynarodowych stosunków gospodarczych, nie poświęca się dostatecznej uwagi. Artykuł podejmuje problem klarownego zdefiniowania sankcji z uwzględnieniem ich specyfiki, statusu prawnego, legalności stosowania oraz skuteczności regulacji. Uzasadnienie i ujednolicenie definicji ekonomicznej kategorii „sankcji” może stać się przesłanką zapobiegania ich nadużywania przez poszczególne państwa kierujące się własnymi interesami oraz służyć właściwym interpretacjom prawnym w ramach organizacji międzynarodowych, przede wszystkim ONZ. Autorzy proponują konkretyzację zasad stosowania sankcji międzynarodowych w dokumentach regulacyjnych ONZ i UE. Zwrócono przy tym uwagę na nową charakterystykę międzynarodowych sankcji gospodarczych, w szczególności nadawanie im cech protekcjonistycznych i wykorzystanie przez państwa agresywnego protekcjonizmu jako narzędzia w promowaniu interesów narodowych w celu osiągnięcia przewagi konkurencyjnej.