Ratowanie dóbr kultury w czasie II wojny światowej : ludzie, taktyka, metody

W artykule opisano akcję ratowania polskich dóbr kultury w czasie II wojny światowej. Omówiono działania podjęte tuż przed wybuchem wojny w 1939 roku przez najważniejsze narodowe instytucje (muzea, galerie) oraz prywatnych kolekcjonerów. Cenne zbiory były pakowane i ewakuowane w bezpieczne miejsca w kraju lub za granicą. Karol Estreicher jako sekretarz gen. Władysława Sikorskiego dokumentował straty kultury polskiej pod okupacją niemiecką. Dyrektor warszawskiego Muzeum Narodowego Stanisław Lorentz zabezpieczał zbiory już od kwietnia 1939 r., a w czasie okupacji kierował powstałym w muzeum ośrodkiem ochrony muzeów i zbiorów. Powstała w listopadzie 1939 r. tajna Komisja Rewindykacji i Odszkodowań dokumentowała straty powstałe w czasie działań wojennych i grabieży. Sowiecka ofensywa z 1945 roku przyniosła kolejne zagrożenia rabowania i dewastacji ocalałych zabytków. Po wojnie rozpoczął się żmudny proces odszukiwania i odzyskiwania dóbr kultury. Było to możliwe dzięki osobistemu zaangażowaniu pokolenia, które ratowało polskie zabytki.

Fotografie.