Łódź i Tampere : rozwój gospodarczy polskiego i fińskiego Manchesteru

Artykuł przedstawia polską Łódź i fińskie Tampere – dwa ośrodki włókiennictwa porównywane często z Manchesterem. Choć oddalone od siebie o ponad 1000 km, w XIX wieku oba miasta rozwijały się pod panowaniem carskiej Rosji. Łódź definitywnie postawiła na bawełnę, a rozwijające się początkowo (do 1832) sukiennictwo upadło. O ile Łódź postawiła na przędzalnie, farbiarnie i pełny cykl przerobu bawełny, to w Tampere równolegle obok włókiennictwa rozwijał się też przemysł papierniczy, a od 1875 obuwniczy. Nieco później chemiczny, metalowy i maszynowy, także ciężki (turbiny, statki, lokomotywy). W Łodzi do 1913 roku produkcja przemysłowa powiększyła się sześciokrotnie, a zatrudnienie siedmiokrotnie. Liczba mieszkańców Łodzi w 1877 roku przekroczyła 100 tysięcy, a w 1902 roku przekroczyła 300 tysięcy. Inaczej było w Tampere, gdzie do 1913 roku ilość mieszkańców wzrosła do 46 tysięcy. Jednak w rolniczej Finlandii 94% obywateli wciąż mieszkało na wsi, a Tampere już w 1870 roku skupiało ponad 40% siły roboczej całego kraju.