(Nie)obecność prymasa

Artykuł dotyczy stosunków państwo – kościół katolicki w Polsce w latach 1949-1956. Wydany w 1953 roku dekret Rady Państwa wprowadził obsadzanie duchownych stanowisk kościelnych decyzją państwa, a Prezydium Rady Ministrów zakazało wykonywania przez Stefana Wyszyńskiego funkcji prymasowskiej i biskupiej. Po aresztowaniu i izolacji prymasa doszło do pełnego, formalnego podporządkowania Episkopatu państwu. Dopiero śmierć Józefa Stalina, polski Październik '56 i powrót więzionego Władysława Gomułki odwrócił sytuację. Uwolnienie prymasa Stefana Wyszyńskiego i zawieszenie dekretu o obsadzaniu stanowisk kościelnych doprowadziło do normalizacji stosunków państwo-kościół. Jasnogórskie Śluby Narodu Polskiego i przygotowania do jubileuszu Tysiąclecia Chrztu Polski wzmocniły kościół w Polsce.