Dysleksja a trudności w czytaniu i pisaniu typu wzrokowego. Głos w dyskusji

Trudności w czytaniu i pisaniu ze względu na często skomplikowane do ustalenia podłoże etiologiczne mają niespójną w literaturze terminologię. Niniejszy artykuł ma charakter przeglądowy i stanowi próbę podjęcia dyskusji na temat dysleksji typu wzrokowego. Autorki tekstu stawiają pytanie, czy w kontekście nowych metod neuroobrazowania i szeroko pojętych neuronauk istnieją trudności w czytaniu i pisaniu, u których podstaw stoi zakłócona praca układu wzrokowego i czy można je przyporządkować dysleksji rozwojowej. Przyjmując założenie o językowym charakterze dysleksji rozwojowej, na plan pierwszy u dziecka wkraczającego w świat czytania wysuwają się zaburzenia natury fonologicznej. Ów deficyt przetwarzania fonologicznego burzy dekodowanie (identyfikację) słów, uniemożliwiając ich rozpoznanie, co z kolei powstrzymuje dostęp do procesów językowych wyższego rzędu, a więc odkrywania znaczenia z tekstu lub budowania własnej narracji.

Due to the fact that it is frequently difficult to identify their etiological origins, reading and writing difficulties have inconsistent terminology in the literature. This article is a review and attempts to initiate a discussion about visual dyslexia. The authors pose the question whether – in the context of new neuroimaging methods and the neurosciences broadly defined – there exist reading and writing difficulties that stem from impaired functioning of the visual system and whether they can be assigned to developmental dyslexia. If it is assumed that developmental dyslexia is linguistic in nature, these are phonological deficits that come to the fore in children entering the world of reading. These phonological processing deficits impair word decoding (word identification), making word recognition impossible, thus preventing access to higher-order linguistic processes, that is comprehending meaning from texts or building one’s own narratives.