Wzrost i plonowanie ziemniaka w zaleznosci od jego koncentracji w plodozmianie

The studies were caried out to determine the effect of potato concentration in crop rotation, considering varying organic and mineral fertilization, on growth and yield of potato. The research concerned potatoes growing in monocultural systems and two-field crop rotation with oats. Potato growing in Norfolk rotation was the control treatment. Organic and mineral fertilization were differentiated within cultivation systems (NPK, FYM, winter catch crop). The research were caried out in 12-14 years of monoculture. Number of plants, dynamics of emergence, percentage of different diameter tubers in yield, number and weight of potato haulms and leaf area were determined during completion of experiment. Potato growing in every of monocultural systems significantly decreased dry matter of tuber’s yield by 23-36%, while in two-field crop rotations insignificantly increased yield in comparison to Norfolk crop rotation. Fertilization applied within monocultures did not limit negative results of continuous potato cropping. Both, monocultures and two-field crop rotations with using FYM or ploughing it down with winter catch crop increased the number of stems, weight of potato haulms and leaf area. Potato growing in monoculture decreased the percentage of large tubers increasing percentage of small tubers in total number of tubers.

Określono wpływ koncentracji ziemniaka w płodozmianie z uwzględnieniem zróżnicowanego nawożenia organiczno-mineralnego na jego wzrost i plonowanie. Badaniami objęto ziemniaki uprawiane w systemach monokulturowych i w zmianowaniach dwupolowych z owsem. Obiekt kontrolny stanowiła uprawa ziemniaka w zmianowaniu typu norfolskiego. W obrębie systemów zróżnicowano nawożenie organiczno-mineralne (NPK, obornik, międzyplon ozimy). Badania przeprowadzono w 12-14 roku monokultury. W trakcie realizacji doświadczenia określono w dwóch terminach: liczbę roślin, dynamikę wzrostu, udział w plonie bulw o różnej średnicy, liczbę i masę łętów oraz powierzchnię asymilacyjną liści. W odniesieniu do płodozmianu typu norfolskiego uprawa ziemniaka w każdym z systemów monokulturowych wpłynęła na istotne obniżenie suchej masy plonu bulw o 23-36%, a w systemach z płodozmianami dwupolowymi sprzyjała nieznacznemu wzrostowi plonu. Zastosowane w obrębie systemów monokulturowych nawożenie nie ograniczyło negatywnych skutków uprawy ziemniaka po sobie. Jednak zarówno w monokulturach, jak i w zmianowaniach dwupolowych, zastosowanie obornika lub przyoranie go z międzyplonem ozimym przyczyniło się do nieznacznego wzrostu suchej masy plonu bulw. Łączne nawożenie obornikiem i międzyplonem ozimym sprzyjało zwiększeniu liczby łodyg, masy łętów i powierzchni asymilacyjnej 1 rośliny. Uprawa ziemniaka w monokulturze wpłynęła na zmniejszenie udziału bulw dużych w ogólnej liczbie bulw i zwiększenie udziału bulw drobnych.