Wpływ długoletniego nawożenia obornikiem i azotem na zawartość miedzi, manganu i cynku w niektórych fazach rozwojowych jęczmienia jarego

W statycznym doświadczeniu oceniano współdziałanie zwiększanych dawek azotu oraz nawożenia obornikiem na zawartość i nagromadzenie Cu, Mn i Zn w czasie wegetacji jęczmienia jarego uprawianego w 22. roku prowadzenia badań. Doświadczenie założono na glebie płowej typowej (gl·gś). Nadziemne części roślin pobierano w fazach: 49; 71; 77; 85 i 91, z czterech poziomów trwałego nawożenia azotem na dwóch obiektach nawożenia obornikiem: bez nawożenia oraz cała dawka w 1. roku rotacji. W fazach DC 49 i DC 77 pobrano również próbki górnych i dolnych liści jęczmienia. Zawartość Zn, Mn i Cu oraz ich nagromadzenie zależało od fazy rozwoju roślin oraz od wieloletniego nawożenia. Stwierdzono dodatni wpływ wzrastających dawek azotu na zawartość, a zwłaszcza nagromadzenie Cu, Mn i Zn w jęczmieniu, przy czym azot najsilniej różnicował w roślinach stan manganu. Nawożenie obornikiem w mniejszym stopniu modyfikowało zawartość i nagromadzanie badanych mikroelementów niż nawożenie azotem. W warunkach wyłącznego nawożenia mineralnego jęczmień gromadził więcej manganu niż na oborniku. Korzystne oddziaływanie okresowego nawożenia obornikiem na nagromadzenie miedzi i cynku było powiązane z poziomem nawożenia azotem i malało wraz ze wzrostem dawek N. W warunkach prowadzenia badań liście górne jęczmienia były bogatsze w miedź i cynk, a jednocześnie uboższe w mangan niż liście dolne.

The interaction of increasing doses of nitrogen fertilization and farmyard manuring on the contents and accumulation of Cu, Mn and Zn in spring barley during growing season was estimated in 22nd year of the static experiment. The experiment was carried out on typical lessive soils (light loam-medium loam). The aboveground plant parts were taken in the stages to: 49; 71; 77; 85 and 91, from objects of four long-term nitrogen fertilization doses and two farmyard manuring treatments: without FYM and whole rate in the 1st year of rotation. Additionally, in 49 and 77 stages the lower and upper leaves of barley were sampled. The contents of Zn, Mn and Cu as well as their uptake depended on the stages of growth and on long-term fertilization. Positive effect of increasing nitrogen doses on the contents and particularly on Cu, Mn and Zn uptake, were found; the nitrogen strongest differentiated the manganese status in plants. Farmyard manure influenced the contents and uptake of tested microelements to less extent than nitrogen fertilization. Under conditions of only mineral fertilization the manganese uptake by barley was higher than at FYM fertilization. Positive influence of periodical farmyard manuring on copper and zinc accumulation was connected with nitrogen doses and decreased along with N dose increase. Under experimental conditions the upper leaves of barley contained more copper and zinc at less manganese content than the lower leaves.