Wlasciwosci gleb obnizen srodmorenowych Pojezierza Mazurskiego

W glebach obniżeń śródmorenowych krajobrazu młodoglacjalnego Pojezierza Mazurskiego zbadano uziarnienie, odczyn, gęstość, porowatość ogólną, zawartość węgla i azotu oraz kationów wymiennych. Gleby te reprezentowane są przez gleby deluwialne właściwe, namurszowe i torfowo-murszowe silnie zamulone, których właściwości uległy modyfikacji przez procesy deluwialne. W glebach deluwialnych warstwa deluwium o składzie granulometrycznym glin lekkich i średnich dochodzi do 115 cm. Namuły deluwialne przykrywają powierzchnię gleb organicznych w gleby namurszowe oraz powodują silne zamulenie poziomów murszowych. Wpływają one na zmniejszenie porowatości ogólnej, a zwiększenie gęstości objętościowej w poziomach powierzchniowych w stosunku do warstw torfowych, co ogranicza skutki procesu mineralizacji materii organicznej. Wraz z obniżaniem terenu wzrasta w glebach zawartość azotu, materii organicznej, odczyn, pojemność wymienna kationów (T) oraz udział wapnia w kompleksie sorpcyjnym. Stwierdzona niższa zawartość kationu wapnia, a wyższa wodoru wymiennego w poziomach powierzchniowych niż poziomach głębszych w profilach badanych gleb, wskazuje na proces dekalcytacji.

In the mid-morainal depression soils of the Mazurian Lakeland young glacial landscape, the following parameters were determined: grain size, pH, density, total porosity, carbon concentration, nitrogen and exchangeable cations contents. These soils are represented by proper deluvial soils, muck and strongly silted peat-muck soils, the properties of which were modified by deluvial processes. In deluvial soils the diluvium layer of granulometric composition of light and medium loam the thickness reached up to 115 cm. Deluvial deposits cover the surface of organic soils (in the muck soils) and cause strong silting of muck horizons. These deposits cause reduction of total porosity and increase the bulk density in upper layers in relation to the peat layers. This restrains the process of organic matter mineralization. Along with the terrain lowering, the nitrogen content, organic matter content, pH, exchange cation capacity as well as the percentage of calcium in the sorptive system increase. Lower concentration of calcium and higher concentration of exchangeable hydrogen were found in the upper part of soil profiles what indicates the process of decalcitation.