Misja władcy Trzeciego Rzymu w Posłaniu do wielkiego księcia Wasyla III

This article deals with the topic of the vision of the Third Rome and its ruler’s special role, which was described by Philotheus (cir. 1465–1542) in his letter titled Message to the Grand Duke Vasili III. In the article the author presents the historical background and alleged reasons  contributing to the growth of power of the Grand Duchy of Moscow in the 15th and 16th century. Furthermore, the author shows how the monk of Pskov, in his letter to Vasili III Ivanovich, portrays him as the only successor of the Orthodox values and what qualities according to Philotheus, the most powerful ruler of the Christian World – the ruler of the Third Rome shall possess.

W artykule została podjęta kwestia wizji Trzeciego Rzymu i szczególna rola jego władcy, którą opisał Filoteusz (ok. 1465–1542) w liście Posłanie do wielkiego księcia Wasyla III. Autorka prezentuje w pracy tło  historyczne i domniemane powody, przyczyniające się do wzrostu potęgi Księstwa Moskiewskiego w XV i XVI wieku. Ponadto przedstawia, jak pskowski mnich w liście do Wasyla III kreuje go na jedynego sukcesora prawosławnych wartości i jakie cechy według Filoteusza powinien mieć najpotężniejszy władca chrześcijańskiego świata – władca Trzeciego Rzymu.