Co pisano o pisaniu? (na materiale średniowiecznych glos i marginaliów w bułgarskich zabytkach piśmiennictwa)

The article discusses the content of marginal notations extracted from Bulgarian manuscripts from 10th–16th century containing comments on the process of writing. The author focuses on notations that not only refer to the conditions, under which medieval codes are produced, but above all refer to the physical act of creating the text itself. The glosses discussed in the article describe specific writing materials – parchment, paper, ink and feathers. Information extracted from these marginal notations is confronted with the current knowledge on medieval writing methods.

W artykule poddano analizie glosy i marginalia zamieszczane w średniowiecznych rękopisach bułgarskich z X–XVI wieku, zawierające informacje o procesie pisania. Autorka tekstu omawia nie tylko warunki, w których powstawały średniowieczne kodeksy, ale skupia swą uwagę również na fizycznym akcie tworzenia tekstów. W omówionych w artykule glosach występują takie materiały piśmiennicze jak: pergamin, papier, pióra, atramenty. Wyekscerpowany przez autorkę materiał został przez niego zestawiony ze współczesną wiedzą o średniowiecznych metodach pisania.