Rosyjscy historycy o początkach II wojny światowej – przypadek Aleksandra Diukowa

This article examines the work of contemporary Russian historian Alexander Dyukov, The Molotov‑Ribbentrop Pact in Questions and Answers, published in 2009. The assertions made in this publication are presented in a wider context, in comparison to the brochure Falsifiers of History, which determined the Soviet historiography regarding the origins of World War II and the works of Russian historians conceived after 1991. As a result, certain continuity could be traced between the interpretations constituting the official canon throughout the existence of the USSR, and those found in The Molotov‑Ribbentrop Pact (…).This article also presents Dyukov’s efforts towards the popularisation of history, associated mainly with his role as director of the “Historical Memory” Foundation. These activities confer an extra‑scientific context to the work of the Russian historian.Finally, this article addresses the main assertions made in Dyukov’s publication, and points out the manipulations and concealments made by the author.

W artykule została przeanalizowana książka współczesnego rosyjskiego historyka Aleksandra Diukowa Pakt Mołotowa‑Ribbentropa w pytaniach i odpowiedziach wydana w 2009 roku. Tezy zawarte w tej publikacji przedstawiono na szerszym tle, porównując je z broszurą O fałszerzach historii, która zdeterminowała sowiecką historiografię dotyczącą początków II wojny światowej, oraz dziełami rosyjskich historyków powstałymi po 1991 roku. Dzięki temu udało się wskazać ciągłości pomiędzy niektórymi interpretacjami, które stanowiły kanon przez cały okres istnienia ZSRS oraz tymi zawartymi w książce Pakt Mołotowa‑Ribbentropa.Ponadto przedstawiona została działalność Diukowa na płaszczyźnie popularyzacji historii, co wiąże się z kierowaną przez niego fundacją „Pamięć Historyczna”. Owe działania nadają pozanaukowy kontekst publikacji rosyjskiego historyka.Na koniec odniesiono się do najważniejszych tez zawartych w analizowanej książce i wskazano na zastosowane przez autora manipulacje oraz przemilczenia.