Rola i zadania prezbiterów we wspólnocie kościelnej w świetle pism Tertuliana

Tertullian did not bequeath any treaty directly about Church and organization of it. Well, he certainly did not regard it as something required. The aggregate of his works quite precise shows how Church in North Africa functioned in II and III century. In his works term presbyter it seems to be ultimately stated. The term determines the second level of beadle, subordinate authority of supervisor of community – pontiff. For that reason, presbyters did not arouse our author, who frequently lists them in relation with the superior. They participated in actions appropriate for pontiff such as education or gave baptism to somebody. Moreover, they confirm Christian marriage and they achieve intercessory function while public expiation sinners. However, they probably do not possess power to absolve worshippers. Tertullian especially point out their disciplinary function, they had to provide peace in the community although they create with pontiff and deaconry the hierarchy in Church.

Tertulian nie pozostawił po sobie żadnego traktatu dotyczącego sensu stricto Kościoła i jego organizacji. Z pewnością nie widział takiej potrzeby. Całokształt jego twórczości daje jednak wystarczająco precyzyjny obraz organizacji kościelnej w Afryce Północnej na przełomie II i III w. Termin presbyter w dziełach Kartagińczyka wydaje się już ostatecznie ustalony. Jest on użyty przez niego na określenie urzędu kościelnego drugiego stopnia, podporządkowanego we wszystkim władzy przełożonego wspólnoty-biskupa. Z tego też powodu prezbiterzy nie wzbudzają większego zainteresowania naszego autora, który często wymienia ich tylko w relacji do zwierzchnika wspólnoty. Uczestniczą oni w czynnościach ministerialnych właściwych biskupowi, takich jak nauczanie, udzielanie chrztu czy prawdopodobnie sprawowanie eucharystii. Ponadto prezbiterzy uczestniczą w zatwierdzaniu chrześcijańskich małżeństw oraz spełniają rolę wstawienniczą podczas publicznej pokuty grzeszników. Nie posiadają oni jednak władzy odpuszczania grzechów. Pomimo tego, iż prezbiterzy wraz z biskupem i diakonami tworzą hierarchię w Kościele, to Tertulian zasadniczo podkreśla ich rolę dyscyplinarną, mającą zapewnić pokój we wspólnocie.