Святий-“єретик” Григорій Палама про внутрішнє буття пресвятої трійці

The article examines the figure and the teaching of the famous Byzantine theologian, Hesychast and Church leader of the fourteenth century St. Gregory Palamas. The author considers the problem of the intratrinitarian being of God in the Palamas’ doctrine and analyses the key characteristics of this “hidden” dimension of the Holy Trinity. Special attention is paid to the analysis of the apophatic approaches in answering the question: how can God, who is actively present in the created world and filling it, be at the same time completely ontologically removed from created reality. In this context the author analyses the key notions which express the “intradivine” transcendence of God’s being: ousia, hipostasis, intratrinitarian relation, theologia, oikonomia.

W niniejszym artykule autor analizuje nauczanie św. Grzegorza Palamasa, znanego bizantyńskiego teologa, hezychasty i przywódcy duchowego Kościoła XIV wieku. Autor omawia problem wewnątrztrynitarnego bytu Boga w nauczaniu Palamasa i analizuje atrybuty kluczowe tego „ukrytego” wymiaru Trójcy Świętej. Szczególną uwagę zwraca na prezentację podejścia apofatycznego w odpowiedzi na pytanie: w jaki sposób Bóg, który jest aktywnie obecny w świecie stworzonym i napełnia go, może jednocześnie być całkowicie oddalony od świata stworzonego pod względem ontologicznym? W tym kontekście autor analizuje kluczowe pojęcia, które wyrażają wewnątrztrynitarną transcendencję Bożego bytu: istota, substancja, wewnątrztrynitarna relacja, teologia, ekonomia zbawienia.