Wpływ struktury własnościowej na strategie banków w krajach Europy Środkowo-Wschodniej

The aim of this paper is to verify the hypothesis that ownership structure has strong influence on strategy and performance of commercial banks in Central and East European countries, however the strength and character of this relationship depends on macroeconomic environment. The study was carried out for banks operating in eight CEE countries and was based on comparative analysis of ten financial ratios, describing three crucial areas of banking activity: investment strategy, efficiency and safety. The dataset covers the period 2004–2013, divided into three sub-periods, to reflect the changing macroeconomic conditions. The additional research question is how the ownership structure should be defined, by relating to origin of the capital, or rather type of strategic investor. To address this question, two classifications were adopted for all quantitative analyses. The empirical results confirmed the impact of ownership structure on banks’ decisions, for both classifications, as well as the sensitivity of this relationship to the prevailing macroeconomic conditions.

W artykule weryfikacji empirycznej poddano hipotezę badawczą, że struktura własnościowa ma wpływ na strategię i wyniki banków komercyjnych w krajach Europy Środkowo-Wschodniej, jednak siła i charakter tego oddziaływania są uzależnione od warunków makroekonomicznych. W tym celu banki komercyjne z ośmiu krajów ESW poddano analizie porównawczej z wykorzystaniem 10 wskaźników obrazujących trzy kluczowe obszary analityczne: strategię inwestycyjną, efektywność i bezpieczeństwo. Analizę dla okresu 2004–2013 przeprowadzono w trzech podokresach odzwierciedlających zmieniające się warunki makroekonomiczne. W artykule sformułowano także pytanie badawcze: czy, definiując strukturę własnościową, bardziej istotne jest uwzględnienie pochodzenia kapitału większościowego czy charakteru inwestora strategicznego. W celu odpowiedzi na to pytanie w badaniach zastosowano równolegle dwie klasyfikacje banków, oparte na powyższych kryteriach. Przeprowadzone badania potwierdziły istotne zróżnicowanie między grupami banków reprezentującymi różną formę własności, zarówno w przypadku odwołania się do pochodzenia kapitału, jak i charakteru właściciela większościowego. Różnice te nie miały charakteru stabilnego, ale ich natężenie nasilało się lub słabło w zależności od sytuacji makroekonomicznej.