Wstępna ocena efektów scalenia gruntów w pasie oddziaływania autostrady A-4 na przykładzie gminy Niepołomice

Artykuł przedstawia pierwszą próbę oceny efektów prac scaleniowych przeprowadzonych w latach 2006–2009 na obszarze gminy Niepołomice. W obszarze scalenia znalazły się fragmenty czterech wsi przeciętych pasem budowanej autostrady A4. Prace scaleniowe prowadzone na poszczególnych obrębach formalnie były przedmiotem odrębnych postępowań administracyjnych, jednak z uwagi na zwartość obszaru, podobny charakter prowadzonych prac oraz fakt równoległego ich prowadzenia przez jedną firmę celowe jest rozpatrywanie uzyskanych efektów w taki sposób jakby stanowiły obszar jednego postępowania scaleniowego. Analizie zostały poddane zbiory danych o działkach i gospodarstwach dla stanu przed oraz po wykonaniu prac scaleniowych. Otrzymane wyniki wskazują na nieznaczną poprawę struktury przestrzennej analizowanego obszaru rozpatrywaną z punktu widzenia zmian odległości pomiędzy siedliskami a gruntami wchodzącymi w skład poszczególnych gospodarstw. Wyeliminowane zostało zjawisko występowania działek nie posiadających połączenia z siecią dróg publicznych. Nie stwierdzono istotnych zmian średniej wielkości działek ewidencyjnych oraz gospodarstw rolnych. Jednym z efektów przeprowadzonej procedury obliczeniowej są również wskazania dotyczące korekty granic obszaru objętego postępowaniem scaleniowym. Uzasadnia to sformułowanie wniosku o konieczności opracowania bardziej precyzyjnych niż dotychczas stosowane metod określających granice terenów, na których konieczne jest wykonanie prac scaleniowych podejmowanych w związku z budową autostrad.

The paper shows a trial evaluation of effect of consolidation works executed in four villages located in Niepołomice commune. Parts of the villages was allocated as a result of a number of study elaborations followed by a procedure of reconstruction of spatial structurein connection with construction of Kraków – Tarnów section of the A4 motorway. Works concerning execution of land consolidation project started in 2007 and took three years to complete. Today, all geodesy works related to the project are completed and elaborated project of land consolidation is approved administrative decision. The subject of evaluation were data files concerning land plots and farm holdings before and after execution of land consolidation works. No substantial changes of medium size of land plots were noticed. At the same time, a possibility of implementing a correction to an area being subject of a land consolidation process was demonstrated, which indicates a need for developing a more accurate method determining boundaries of areas, on which land consolidation procedure need to be executed in connection with construction of motorways.