Przestępczość kryminalna w okresie międzywojennym na obszarze siedleckiego okręgu sądowego. Sprawca, motyw, kara

Dwudziestolecie międzywojenne to okres szczególny nie tylko ze względu na wydarzenia historyczne w Polsce, ale również ze względu na kształtowanie się mentalności wolnych Polaków. Problemy społeczne, wyznaniowe, narodowościowe, różnice kulturowe w nowo powstałej państwowości to jedynie pośrednie przyczyny popełniania czynów zabronionych. Głównym celem podjętej analizy akt sądowych z lat 1918-1939, dotyczących przestępstw kryminalnych jest przedstawienie obrazu statystycznego zabójcy, gwałciciela, osoby dokonującej rozboju, kradzieży z włamaniem. Za pomocą specjalnie do tego celu skonstruowanych ankiet określono jego wiek, status społeczny, majątkowy, stan cywilny, wykształcenie. Wskazano również na najczęstsze motywy czynów w poszczególnych grupach społecznych. Ostatni aspekt analizy dotyczy popełnionego czynu i orzeczenia sądowego, które pokazuje funkcjonowanie wymiaru sprawiedliwości w dwudziestoleciu międzywojennym oraz narzędzia, jakie miał on do dyspozycji w postaci kodeksów prawa. Analiza postępowań przed sądem w sprawach o najcięższe zbrodnie została oparta nie tylko na kazusach obowiązującego prawa, ale również wzięto pod uwagę aspekty socjologiczne, psychologiczne, uwarunkowania kulturowe i materialne.

The interwar period is a special period not only because of the historical events in Poland, but also due to the formation of the mentality of free Poles. Social, religious and ethnic issues and also cultural differences in the newly established statehood are only some indirect causes of committing criminal acts. The main objective of the analysis of the court records reported between the years 1918-1939 and concerning criminal offenses is to provide a picture of a statistical killer, rapist and a person committing the robbery or burglary. By using specially designed questionnaires their age, education, social, financial and marital status have been determined. Moreover, the most common motives of crime in the particular social groups have also been indicated. The last aspect of the analysis concerns the committed crime and the court ruling which shows the functioning of justice in the interwar period and the tools it had at its disposal in the form of codes of law. An analysis of court proceedings in cases of the most serious crimes has been based not only on case studies of the law being then in force, but also on sociological and psychological aspects, and cultural and material conditions were taken into account.