Ryzyko klienta i kultura ryzyka a rozwój bankowości cyfrowej

Wysoka dynamika zmian w technologiach i modelach biznesowych współczesnych banków skłania do zbadania, czy pozycja klienta cyfrowego nie stanie się najsłabszym czy najbardziej zaniedbanym obszarem w ich działalności, a także w pracach regulatorów i nadzorców rynku usług bankowych. Przedmiotem rozważań jest identyfikacja zagrożeń, jakie mogą spotkać klienta cyfrowego. Treść dotyczy trzech obszarów, z reguły badanych w sposób autonomiczny: ochrony klienta bankowego, kultury ryzyka i odchodzenia od tradycyjnych modeli bankowości na modelu bankowości z zagrożeniami związanymi z transformacją sposobów działania banków, głównie ze względów technologicznych i kulturowych. Pojawianie się diametralnych różnic w istocie i w podejściu do ryzyka klienta cyfrowego w stosunku do obecnie dominujących mechanizmów i koncepcji zarządzania ryzykiem bankowym oznacza zmiany dla wszystkich uczestników rynku. Uwarunkowania technologiczne wymuszają nową klasyfikację ryzyka klienta, która powinna uwzględniać również czynniki kulturowe. Ich znaczenie wzrasta i zakwalifikować je można do głównych determinant funkcjonowania oraz rozwoju banków. Kategoryzacja ryzyka jest w systemie zarządzania ryzykiem kluczowym etapem, który decyduje o kolejnych np. jego pomiarze, działaniach na rzecz ograniczania, monitorowania czy raportowania. Omawiana problematyka przedstawiana jest na tle polskiego rynku usług bankowych, który w stosunku do innych krajów UE cechuje się nie tylko stabilnością, bezpieczeństwem, ale również wysoką innowacyjnością. Współczesny paradoks ujawnia się w tym, że istota działalności bankowej sprowadza się do umiejętnego zarządzania ryzykiem i z tego powodu podlega licznym regulacjom i kontroli, ale w praktyce banki w minimalnym zakresie uwzględniają czynniki kulturowe.

The high dynamics of changes in technologies and business models of modern banking are driving to the question whether the position of a digital customer will not become the weakest or the most neglected area in bank operations, and one of key problems for regulators and supervisors. The subject of consideration is dedicated to identification of threats for a digital customer. The article concerns three areas, usually analyzed autonomously: protection of the client, risk culture and transformation from traditional banking model to a digital one. The aim of the analysis is to compare the client’s risk in the current banking model with the risks associated with the transformation of bank operations, mainly due to technological and cultural reasons. The appearance of diametric differences in the essence and the approach to digital client risk in relation to the prevailing mechanisms and concepts of banking risk management will have consequences for all market participants. Technological circumstances on force a new classification of the client’s risk, which should take into account cultural factors. The importance of cultural aspects increases and they belong to the main determinants of functioning and development of banks. Risk categorization is a key step in a risk management system, which determines, for example, its measurement, mitigation, monitoring and reporting. The discussed issues are presented in the context of the Polish banking market. It is not only characterized by stability, security but also high innovativeness. The contemporary paradox is revealed in the fact that the essence of banking activity is based on the proper risk management (reason for numerous regulations and controls), but in practice the banks take into account important, cultural factors to a minimal extent.