Effect of diversified phosphorus and potassium fertilization on plant nutrition at the stage of initial main shoot development and the yield and oil content in the seeds of winter rapeseed

Study was conducted in Donatowo near Śrem in 2004 and 2005. Field experiment was carried out at a randomised block design in four repetitions. The experimental factors were phosphorus and potassium fertilization applied at various doses with the constant nitrogen level of 180 kg N·ha-1. Seed yields obtained in the experiment were high and significantly differed only from the absolute control. Winter rapeseed grown on soil with very high phosphorus content and average potassium content did not respond to fertilization with those nutrients. High yields also depended on good weather conditions at the critical stages of nutrient uptake. Analysis of the correlation between seed yield and the element content in rapeseed leaves at the rosette stage showed that the yield mostly depended on the nitrogen content. Moreover, the evaluation of plant nutrition carried out at the critical stage with a professional program designed for plant material interpretation showed that in the first, as well as in the second year of the experiment, calcium, phosphorus, and potassium were yield-limiting elements. In spite of a very high phosphorus content and average potassium content in the soil, plants did not uptake adequate amounts of potassium, and phosphorus content in the plants reached nearly the minimum of good supply. The highest content of oil was noted in seeds harvested from the control plot (46.7% to 49.63%).

Badania przeprowadzono w latach 2003/2004-2004/2005 w gospodarstwie rolnym w okolicach Śremu. Doświadczenie polowe założono w układzie losowanych bloków w czterech powtórzeniach dla każdej kombinacji. Badanym czynnikiem były zróżnicowane dawki fosforu i potasu, przy stałym poziomie nawożenia azotem w ilości 180 kg N·ha-1. Uzyskane plony nasion rzepaku były wysokie i istotnie różniły się tylko w porównaniu z obiektem kontrolnym. Rzepak uprawiany w stanowisku o bardzo wysokiej zasobności w fosfor i średniej w potas nie reagował na bieżące nawożenie tymi pierwiastkami. Wysokie plony rzepaku uwarunkowane były także korzystnym przebiegiem warunków meteorologicznych w fazach krytycznych pobierania składników. Analiza korelacji pomiędzy plonem nasion a zawartością składników w liściach rzepaku, określona w fazie rozety liściowej, wykazała, że głównym składnikiem decydującym o plonie roślin była zawartość azotu. Ocena stanu odżywienia roślin w fazie krytycznej przeprowadzona za pomocą programu do interpretacji danych materiału roślinnego dowiodła, że pierwiastkami limitującymi plony nasion rzepaku niezależnie od lat badań były wapń, fosfor i potas. Pomimo bardzo wysokiej zasobności gleby w fosfor i średniej w potas rośliny były niewystarczająco odżywione potasem, a zawartość fosforu w roślinie oscylowała na granicy stanu dolnego dobrego zaopatrzenia. Największą zawartością tłuszczu charakteryzowały się nasiona zebrane z obiektu kontrolnego (46,7%-49,63%).