YOUNG ATHLETE PERSONALITY MODEL USING THE EXAMPLE OF SELECTED SPORT DISCIPLINES

Background and aim: This article concerns a topic in the field of sport psychology. Its purpose was to create a young athlete personality model and to identify differences regarding this model among individual and team sport athletes. Material and methods: The young athlete model was developed using the five-factor personality inventory (NEO-FFI). The test sample consisted of boys (N = 60) aged 16-18, who engaged in competitive volleyball (N = 30) and swimming (N = 30). Results: The results of the study led to the conclusion that the young athlete model based on NEO-FFI is characterised by a medium level of neuroticism, extraversion, openness to experience and agreeableness, while the element determining success and, at the same time, distinguishing training from non-training persons is the degree of conscientiousness. Conclusions: In addition, individual sport athletes do not differ in their personality profile from team sport athletes. The final conclusion drawn is that the personality of an athlete is shaped by sport in the broad sense and not by particular sport disciplines.

Zasadność i cel: Artykuł dotyczy tematu z zakresu psychologii sportu. Jego celem było stworzenie modelu osobowości młodego sportowca i określenie różnic dotyczących tego modelu wśród sportowców indywidualnych i drużynowych. Materiał i metody: Model młodego sportowca został opracowany przy użyciu pięcioczynnikowego inwentarza osobowości (NEO-FFI). Badana próba składała się z chłopców (N = 60) w wieku 16-18 lat, którzy trenują wyczynowo siatkówkę (N = 30) i pływanie (N = 30). Wyniki: Wyniki badania doprowadziły do wniosku, że młody sportowiec opisany według metody NEO-FFI charakteryzuje się średnim poziomem neurotyczności, ekstrawersji, otwartości na doświadczenie i ugodowości, a jednocześnie elementem determinującym sukces i odróżniającym trenujących od osób nietrenujących jest stopnień sumienności. Wnioski: Ponadto sportowcy indywidualni nie różnią się pod względem profilu osobowości od sportowców drużynowych. Ostateczny wniosek jest taki, że osobowość sportowca kształtowana jest przez sport w szerokim znaczeniu, a nie przez poszczególne dyscypliny sportowe.