Atrakcyjność turystyczno-rekreacyjna dolin rzecznych a ich rewitalizacja na przykładzie Doliny Bystrzycy w Lublinie

W artykule odwołano się do zapisów o rewitalizacji dolin rzecznych (przestrzeni miejskich w obrębie dolin) w Lokalnym programie rewitalizacji dla miasta Lublina, a także scharakteryzowano przykłady działań zwiększających atrakcyjność doliny Bystrzycy. W części empirycznej omówiono wyniki badań sondażowych przeprowadzonych wśród studentów geografii oraz turystyki i rekreacji UMCS, ukierunkowanych na poznanie ich opinii na temat wartości i zagrożeń krajobrazu doliny Bystrzycy w Lublinie. Zwrócono uwagę na faktyczny udział społeczeństwa w opracowaniu koncepcji rewitalizacji doliny Bystrzycy w Lublinie oraz zaproponowano rozwiązania, pozwalające owocnie realizować projekty rewitalizacji w miejskich odcinkach dolinach rzecznych. Działania rewitalizacyjne w obrębie dolin rzecznych powinny być poprzedzone wnikliwymi studiami krajobrazowymi, oceną oddziaływania konkretnych projektów na krajobraz oraz funkcjonowanie miasta. Konieczne jest także poznanie preferencji społeczności lokalnej. Rewitalizacja powinna być odpowiedzią na potrzeby mieszkańców i turystów. Jest ona punktem wyjścia w tworzeniu produktów turystycznych, zwiększających atrakcyjność obszarów nadrzecznych. Wprowadzanie atrakcji turystycznych bez szerszego kontekstu, ścisłych związków z rewitalizacją może być działaniem nieskutecznym. Rewitalizacja i zwiększanie atrakcyjności turystyczno-rekreacyjnej dolin rzecznych wymaga ścisłej współpracy administracji, specjalistów z różnych dziedzin, w tym planistów, urbanistów, architektów krajobrazu, ekologów, geografów, socjologów, zarządców gruntów i obiektów zlokalizowanych w dolinach oraz włączenia społeczności okalnej, zarówno w fazie projektowania jak i realizacji procesu.

The author refers to provisions concerning revitalization of river valleys (urban space within the valleys) that are put in the Local Revitalization Programme for the city of Lublin. He also describes some examples of activities which increase attractiveness of Bystrzyca river valley. In the empirical part of the work, the author shows and discusses results of the survey conducted among students of two faculties of MCSU: Geography and Tourist and recreation. The survey aimed at recognizing their opinions on values and threats to the landscape of the valley of the Bystrzyca river in Lublin. Finally, the author tries to determine what is a real participation of the Lublin community in concepts of revitalization of Bystrzyca valley. In addition, he proposes some solutions that will allow to implement revitalization projects in urban parts of river valleys. Revitalization should be preceded by in-depth landscape studies, an assessment of the impact of specific projects on landscape and the functioning of a town or city, and a survey of the preferences of the local community because the revitalisation of river valleys is about meeting the needs of residents and tourists. Revitalization is a starting point for developing tourism products that increase the attractiveness of riverside areas. The introduction of tourist attractions without a wider context and without close links with revitalization can be ineffective. Revitalization of river valleys and enhancement of their tourist and recreational attractiveness is a modern challenge that necessitates the cooperation of the authorities, specialists in various areas (including planners, urban planners, landscape architects, ecologists, geographers and sociologists), administrators of land and facilities located in the valleys, as well as the involvement of the local community in the rocess, both at the planning and implementation stage.