Wpływ międzynarodowych sieci na przekształcenia handlu detalicznego w Polsce

Marketyzacja handlowa oznacza zakrojoną na wielką skalę ekspansję sieci handlowych sklepów wielkopowierzchniowych. Proces ten przyczynia się z jednej strony do rozwoju gospodarczego kraju, gdyż powoduje napływ z zewnątrz nie tylko kapitału w postaci inwestycji, ale również nowych technologii i rozwiązań. Z drugiej jednak strony, gdy marketyzacja jest nadmierna i przebiega chaotycznie, może nieść za sobą zagrożenie upadłością dla lokalnych przedsiębiorców i mieć negatywny wpływ na życie społeczne mieszkańców. Według danych z 2012 roku w latach 2009–2012 zniknęło w Polsce ponad 50 tys. małych sklepów. Niewielkie sklepy ogólnospożywcze i specjalistyczne przegrywają, niestety, w konkurencji z placówkami sieci sklepów wielkopowierzchniowych. Ostatnie lata polskiego handlu charakteryzują się szybko postępującym procesem marketyzacji. W przestrzeni handlowej najbardziej widoczne są trzy formaty detalicznego handlu wielkopowierzchniowego: hipermarkety, supermarkety i sklepy dyskontowe. Ponadto strategie sieci handlowych zakładają, że po osiągnięciu odpowiedniej skali sprzedaży dalszym etapem rozwoju jest inwestycja w budowę własnego zaplecza logistycznego. Sieci handlowe sklepów wielkopowierzchniowych obecne są już na terenie całego kraju i mają w planach dalszą ekspansję. Kolejnym ważnym zagadnieniem związanym z marketyzacją handlową jest jej wpływ na zachowania konsumpcyjne społeczeństwa. Niniejsze opracowanie jest próbą nakreślenia wpływu międzynarodowych sieci handlowych na kształt, funkcjonowanie oraz strukturę handlu i rynku konsumentów w Polsce.

Trade marketization stands for a large-scale expansion of large retail chain stores. On the one hand, this process contributes to the economic development of the country because it causes the influx of not only outside capital in the form of investments, but also new technologies and solutions. On the other hand, when marketization is excessive and extends chaotically, it may entail a risk of bankruptcy for local entrepreneurs and have a negative impact on social life, especially in smaller towns. According to the 2012 data, between the years 2009 -2012, more than 50,000 small retail shops vanished in Poland. Small general shops as well as specialized stores lost competition with large retail chain stores. Last year Polish trade was characterized by a progressive process marketization. The most popular are three trade formats: hypermarkets, supermarkets and discount stores. In addition, retail chains increasingly build their own logistics centers. Retail chains of large stores, are already present in the whole country and have plans for further expansion. Another important issue related to trade marketization is the impact on consumer behavior. The purpose of this paper is to outline how the process of trade marketization affects trade in Poland.