Reakcja wzorców w testach odporności ziemniaka na Phytophthora infestans

W latach 2000–2004 oceniano reakcje odpornościowe odmian i rodów ziemniaka stanowiących wzorce do badania odporności materiałów hodowlanych na Phytophthora infestans — sprawcy zarazy ziemniaka. Stosowano wzorce używane od wielu lat oraz takie, które włączono do badań w 2004 roku. Odporność niektórych starszych wzorców uległa przełamaniu przez nowe rasy patogena. Wzorce takie powinny być zastąpione przez odmiany lub rody ziemniaka, reagujące stabilnie pod względem ekspresji odporności. W prezentowanej pracy oceniano stabilność ekspresji odporności wzorców na P. infestans w testach listkowych, plastrowych i bulwowych. Najbardziej stabilne w testach listkowych okazały się wrażliwa odmiana Irys, odporna odmiana Wawrzyn i ród DG 94-15. W testach plastrowych najbardziej stabilne były odmiany Irys i Bzura, a ród DG 94-15 jako wzorzec odporny okazał się średnio stabilny. W teście bulwowym największą stabilnością odznaczały się odmiany Sokół i Meduza, które reagowały jak odmiany średnio odporne. Odmiana Irys będąca wzorcem wrażliwości, w teście bulwowym reagowała bardzo stabilnie, ale na pograniczu odmian podatnych i średnio odpornych. Wysoką wartość współczynników korelacji obserwowano w testach listkowych i plastrowych między poszczególnymi latami oraz w testach plastrowych między poszczególnymi terminami testów. Wysoka stabilność porażenia wzorców w testach listkowych i plastrowych wskazuje na przydatność tych metod do oceny odporności ziemniaka na P. infestans. Zmienna reakcja wzorców w teście bulwowym wskazuje na konieczność analizy stabilności wzorców bądź dopracowanie metody oceny odporności bulw w tym teście. Z odmian stanowiących grupę standardów zalecanych przez projekt Eucablight, które oceniano w testach listkowych przez jeden rok, najmniejszą zmiennością charakteryzowały się odmiana Bintje jako wzorzec podatności i odmiany Escort i Robijn jako wzorce średnio odporne.

Resistance reaction to Phytophthora infestans of potato standards used for a long time and of those introduced lately were examined in laboratory tests in 2000–2004. The resistance of some older standards has been broken down by the new P. infestans races. These standards ought to be replaced by the new ones, showing stability in the expression of resistance. The level and stability of resistance expression was evaluated in tests performed on leaflets, tuber slices and in whole tubers. High values of correlation coefficients were observed among years for leaflet tests, and among dates for tuber slices tests. These results indicate that the both choice of tests and their realization were correct. Highly stable reaction of standards in both leaflet and tuber slices tests confirmed the proper use of methods applied to assess the resistance and a suitable choice of the standard. However, the whole tuber test was found to be less stable and it ought to be improved. In leaflet tests, the most stable expression of resistance was observed in a susceptible standard cv. Irys, resistant cv. Wawrzyn and clone DG 94-15. The resistance reaction in tuber slice tests was most stable in the susceptible standard cv. Irys and moderately resistant cv. Bzura, whereas it was medium stable in the resistant standard clone DG 94–15. In the whole tuber tests, the expressions of resistance was most stable in the standard cv. Irys, moderately resistant cvs Sokół and Meduza, and it was medium stable in the clone DG 94-15.