Adaptation of forgotten buildings the example of the ruins of the Kościelec protestant church in Piaski

Small towns in the Lublin Province are abundant with buildings possessed of outstanding historical and architectural values, representing the culture of past generations. Piaski, about 30 km east of Lublin, also boasts some of the remarkable characteristic of small towns. Not only does it feature post-Jewish tenements, but also a palace and complexes of religious buildings situated on its outskirts. This article focuses on the Kościelec - an unused, dilapidated former Protestant church. Now, works are being carried out that have inspired the Piaski town authorities to try to find a best-use scenario for the former church, in order to preserve its architectural values for future generations. The authors of this article aim to prove the necessity of research and analysis in finding the best new functions for properties whose function has already been imposed. The example of successfully completed revitalisation works at the palace and park complex in Gardzienice, located not far from the baroque Protestant church in Piaski, illustrates the advantages of some of the adaptation processes that can be employed in such buildings.

Niewielkie miejscowości województwa lubelskiego obfitują w pokaźną ilość obiektów o znaczących walorach architektonicznych jak również historycznych świadczących o kulturze zaprzeszłych pokoleń. Piaski, miasto znajdujące się na wschód od Lublina, również może poszczycić się wartymi propagowania budynkami charakterystycznymi dla niewielkich ośrodków miejskich. Mowa tutaj nie tylko o kamienicach pożydowskich jakie znajdują się w tym pożydowskim miasteczku ale również występujących na jego obrzeżach założeniach pałacowych czy sakralnych. W artykule skoncentrowano się na obiekcie sakralnym - dawnym zborze kalwińskim, który nieużytkowany popada w ruinę. Aktualnie prowadzone przez miasto prace odnośnie dawnego zboru Kościelec stały się katalizatorem do poszukiwania najlepszej możliwej funkcji użytkowej, która powinna się znaleźć w opisywanym obiekcie tak, by umożliwić zachowanie jego wartości architektonicznych dla przyszłych pokoleń. Autorzy niniejszego artykułu pragną również dowieść konieczność prowadzenia tego typu badań oraz analiz wśród lokalnych społeczności prowadzących ku znalezieniu najlepszej funkcji dla obiektów o narzuconej formie architektonicznej. Podając przykład udanej rewitalizacji zespołu pałacowo-parkowego w Gardzienicach położonego niedaleko od barokowego zboru w Piaskach, w niniejszym artykule przedstawione zostają pozytywne skutki towarzyszące procesom adaptacyjnym jakim może zostać poddana wartość architektoniczna.