The problems of Eastern Orthodox church buildings of historical value - changing uses over the years

There are many Eastern Orthodox church buildings throughout the Lublin Province. Over the years, these architectural objects have undergone multiple transformations, both in terms of changing religious denominations and rituals and also adaptation to new functions, such as warehousing. This article classifies and presents the transformations carried out in selected Eastern Orthodox churches in the Lublin province. By using comparative analysis of the buildings’ primary condition and their current state, it was possible to identify the risks and opportunities arising from the process of adapting these buildings and their rich historical background. Additionally, the article includes a subjective assessment of the adaptation works and their influence on the physical form of the Eastern Orthodox churches examined. To present the adaptation methods currently applied to religious buildings located in Poland, this article focuses on examples of already-transformed properties that used to have a religious function in the past, but that have now been turned into commercial properties.

Na obszarze województwa lubelskiego ulokowanych jest szereg zabudowań cerkiewnych, co stanowi niezaprzeczalny, ale niewystarczająco rozpropagowany walor opisywanego terenu. Warte docenienia obiekty architektoniczne na przestrzeni lat podlegały wielokrotnym przekształceniom zarówno w zakresie zmiany wyznania i obrządków religijnych, którym miały służyć, jak również daleko idącym adaptacjom na funkcje użytkowe, w tym, przykładowo, na obiekty magazynowe. Celem artykułu jest klasyfikacja i opis przekształceń, którym podlegały wybrane zabytkowe cerkwie z obszaru województwa lubelskiego. Poprzez analizę porównawczą pierwotnych form opisywanych obiektów z ich stanem obecnym wskazane zostały zagrożenia oraz szanse, płynące z procesów adaptacji zabudowań o bogatym rysie historycznym. Zaproponowana została subiektywna ocena słuszności przeprowadzania działań adaptacyjnych oraz ich wpływu na formę obiektów cerkiewnych. Przytoczone zostały także przykłady zabudowań, które poddano procesom przekształceń, skutkującym zmianą funkcji, również z funkcji sacrum na funkcję komercyjną.