Przeprowadzenie klasyfikacji i systematyzacji ścian eksploatowanych w pokładach metanowych w kopalniach węgla kamiennego w roku 2011

Eksploatacja pokładów metanowych w polskich kopalniach węgla kamiennego jest przyczyną występowania niebezpiecznych zdarzeń, takich jak: zapalenia, wybuchy oraz pożary metanu. Zjawiska te powstają zazwyczaj w eksploatowanych ścianach, w pokładach średnio- i wysokometanowych. Na poziom zagrożenia metanowego w rejonie ściany wpływa szereg parametrów i czynników decydujących o wielkości wydzielania się metanu do jej środowiska. W artykule omówiono zestaw wyjściowych czynników i parametrów opisujących kształtowanie się zagrożenia metanowego w rejonie ściany. W oparciu o zestaw zmiennych charakteryzujących zagrożenie metanowe w środowisku ścian zebrano dane z 75 ścian eksploatowanych w kopalniach metanowych w roku 2011. Przeprowadzono statystyczną weryfikację przyjętego zestawu czynników i parametrów. Następnie, w oparciu o metodę taksonomiczną, dokonano podziału na podzbiory statystycznie jednorodne, w ramach których wnioskowanie jest bardziej słuszne niż w całych zbiorach ścian objętych analizą. Usystematyzowania ścian pod względem poziomu zagrożenia dokonano, opracowując syntetyczny miernik oceny zagrożenia metanowego. Obliczona wartość miernika dla każdej ściany, pozwala na identyfikację zagrożenia w utworzonych podzbiorach oraz porównywanie ścian między sobą.

Exploitation of methane seams in Polish coalmines triggers off various events of danger, such as: ignitions, explosions and fires from methane gas. These phenomena usually occur in longwalls during extraction in medium- and heavily-saturated methane seams. The danger extent near longwalls depends on a variety of parameters and factors which have the impact on the amount of methane that outflows to its environment. This paper presents a set of initial parameters and factors which describe the conditions the danger origins in the area of longwalls. Basing of a set of variables determining the methane danger in the longwall area, in 2011 data from 75 active longwalls in methane mines was collected. Then, the numbers in question were subject to statistical verification. After that, basing of a taxonomic method, statistically homogenous subsets have been distincted, which helped to draw conclusions more appropriate as opposed to data set as a whole. The classification of longwalls on account of the extent of danger was performed by devising a synthetic measure for methane danger assessment. The measure value for each longwall allows to identify the danger in the subsets as well as compare the logwalls between one another.