Możliwość identyfikacji makroszczątków roślinnych w profilu murszowo-torfowym wskazujących na degradację ekosystemu bagiennego

Zmiany florystyczne, zachodzące na ulegających degradacji obszarach bagiennych i pobagiennych, mogą znaleźć odbicie w zestawie makroszczątków. Wyraźnie powinno się to zaznaczyć w obrębie stropowej warstwy złoża. Badaniom stratygraficznym poddano fragmenty 3 profili torfowych, z których dwa pochodziły z Dolnego Śląska [Góry Izerskie i Milicz], a jeden z Pojezierza Zachodniopomorskiego [okolice Gryfina]. Analizowano odcinki profili ok. 50 cm, które obejmowały także niezdegradowaną część złoża. Badania wykazały, że zestaw makroszczątków umożliwia oddzielenie warstwy torfu poddanego procesowi murszenia od niezmienionej części złoża. Zaznaczyły się pewne różnice - w odniesieniu do Milicza i Czarnowa wystarczająco jasny obraz dała analiza materiału karpologicznego, natomiast w Górach Izerskich jedynie obecność korzeni trzcinnika owłosionego (Calamagrostis villosa (Chaix) J. F. Gmel) sygnalizowała rozpoczęcie fazy decesji. Nasiona gatunków takich, jak m.in.: sit rozpierzchły [Juncus effusus L.], sit skupiony [Juncus conglomeratus L.], jaskier ostry [Ranunculus acris L.], wąkrota zwyczajna [Hydrocotyle vulgaris L.] czy koniczyna biała [Trifolium repens L.], mogą być traktowane jako swoiste wskaźniki, wyznaczające zasięg warstwy murszu.

Floristic changes characteristic for the degradation of wetlands may be reflected by plant macroremains found in peat. The changes should be particularly distinct in the superficial muck layers. In this study three peat profiles were examined: two from Lower Silesia [the Izera Mountains and the town of Milicz] and one from West Pomerania [Czarnowo near Gryfino]. Analysed sections were 50 cm deep, i.e. they included the non-degraded part of peat deposit. The study showed that characteristic set of plant macro-remains may help distinguishing peat layer that was subject to mucking from non-degraded part of peat deposit. Some differences were observed: the analysis of seeds and fruit plants in Milicz and Czarnowo gave sufficiently clear picture, while in the Izera Mountains the beginning of the decession phase was only signalled by the presence of Calamagrostis villosa roots. The seeds of e.g. Juncus effusus, Juncus conglomeratus, Ranunculus acris, Hydrocotyle vulgaris and Trifolium repens may be treated as specific indicators showing the muck layer range.