Antynomia czy synkretyzm relacyjny? Współdziałanie w logice kontradyktoryjności w kulturze i sztuce

W turbulentnym otoczeniu, gdzie „stawką” jest przetrwanie, rozwój czy zdobycie przewagi konkurencyjnej, połączenie sił i współpraca z konkurentami może stanowić słuszne rozwiązanie. Koopetycja coraz częściej jawi się jako odpowiedź organizacji na konieczność działania w warunkach niepewności, ograniczonych zasobów i rosnącej konkurencji. Choć znaczenie i zainteresowanie badaczy koopetycją stale rośnie, to w odniesieniu do instytucji kultury i sztuki wiele pytań pozostaje wciąż bez odpowiedzi. Synkretyzm relacyjny stanowi immanentną, dystynktywną cechę koopetycji, przyczyniając się do rozwoju wszystkich koopetytorów. W obliczu zachodzących współcześnie zmian wyzwaniem dla instytucji kultury i sztuki staje się gotowość oraz umiejętność adaptowania zasad wyznaczanych przez logikę kontradyktoryjności – wykorzystania zasobów w zmieniających się warunkach, realizowania nowych zadań, wchodzenia w nowe role oraz rekonfigurowania dynamiki relacji międzyorganizacyjnych. Celem artykułu jest przedstawienie zjawiska koopetycji wśród instytucji kultury i sztuki na przykładzie teatrów, które coraz częściej poszukują przewagi konkurencyjnej także we współpracy z konkurentami.

In a turbulent environment, when survival is at stake, development or gaining competitive advantage, joining forces, and cooperation with competitors can be a reasonable solution. Coopetition is more and more often perceived as an organization’s response to its need of operating under uncertainty, limited resources, and growing competition. Although the importance of coopetition and the scientific interest in this concept is growing steadily, in terms of culture and art institutions many questions still remain unanswered. Relational syncretism is an immanent, distinctive characteristic of coopetition, contributing to the development of all the coopetitors. In light of the ongoing changes, what is a contemporary challenge for culture and art institutions is the readiness and ability to adapt the rules of contradictoriness logic: utilizing resources in new conditions, taking on new roles, and reconfiguring the dynamic of inter-organizational relations. The aim of the article is to present the phenomenon of coopetition among culture and art institutions on the example of theatres, which more and more often are searching for competitive advantage also in cooperating with their competitors.