Nauka zdalna jako komponent nowoczesnej edukacji w świetle opinii studentów

W dobie dynamicznych przemian społecznych i technologicznych szkoły wyższe na całym świecie mierzą się z wyzwaniem, jakim jest dostosowanie modeli nauczania do potrzeb studentów przy utrzymaniu wysokiej jakości kształcenia. Nowoczesna edukacja, określana mianem edukacji 4.0, w dużej mierze opiera się na nauce zdalnej i oferuje wiele możliwości, ale też stawia przed jej uczestnikami określone wymagania. Uwzględnienie perspektywy studentów może przyczynić się do dalszej optymalizacji procesów nauczania na poziomie uniwersyteckim. Badanie omawiane w artykule przeprowadzono na jednej z polskich uczelni w 2021 r., podczas pandemii COVID-19, kiedy prowadzenie zajęć w trybie stacjonarnym było ograniczone. Jego celem było poznanie postaw studentów wobec nauki zdalnej oraz sprawdzenie wpływu tych postaw na ocenę efektywności kształcenia na odległość. Użyto techniki CAWI z wykorzystaniem kwestionariusza ankietowego. Próba badawcza składała się z 383 osób. Do wyznaczenia zależności pomiędzy poziomem satysfakcji badanych z nauki zdalnej a ich oceną efektywności realizacji procesu dydaktycznego w trybie zdalnym wykorzystano współczynnik tau- -Kendalla. Z badania wynika, że respondenci, którzy pozytywnie odnosili się do nauczania zdalnego, uznali je za skuteczne. Ankietowani wyrażali też chęć samodzielnego wyboru spośród trzech form prowadzenia zajęć: stacjonarnej, zdalnej i mieszanej. Uzyskane wyniki świadczą o otwartości studentów na nowoczesną edukację, w której duże znaczenie mają kompetencje cyfrowe, oraz o ich rosnących oczekiwaniach związanych z możliwością dostosowywania sposobów kształcenia do własnych potrzeb.

In an era of dynamic social and technological change, higher education institutions around the world are facing the challenge of adapting teaching models to meet students’ needs while maintaining a high level of education. Modern education, referred to as Education 4.0, relies largely on distance learning and offers many opportunities, but also presents students with specific demands. Understanding the students’ perspective can contribute to further optimisation of teaching processes at the university level. The study discussed in the article was carried out at a Polish university in 2021, during the COVID-19 pandemic, when conducting face-to-face classes was impossible. Its aim was to understand students’ attitudes towards distance learning and to check their impact on the assessment of the effectiveness of distance education. The study adopted the CAWI technique implemented through a survey questionnaire. The research sample consisted of 383 persons. Kendall’s tau coefficient was used to determine the relationship between the level of respondents’ satisfaction with distance learning and their assessment of the effectiveness of remote education. The study revealed that respondents whose attitude towards remote teaching was positive found this kind of teaching effective. Respondents also expressed a desire to be able to choose from three modes of learning: in-class, remote, and hybrid. The results of the study demonstrate that students are open to modern education where digital competences play an important role. They also indicate students’ growing expectations regarding the possibility of adapting teaching methods to their needs.