Allelopatyczne działanie wybranych gatunków traw na kiełkowanie nasion Phleum pratense w zależności od ich zagęszczenia

Efficient utilization of allelopathy in the agricultural practice requires searching for some species and developmental stages when the allelopathic substances are generated in bioactive concentrations. That also requires the knowledge of allelopathy mechanisms and primarily its separation from the other aspects of plant activity, mainly from competition for environmental resources. This task, however, has remained vital in the studies on plant interference, being extremely difficult to perform under field conditions. Therefore, the studies were conducted in the laboratory. To determine the activity of an allelopathic agent of the selected grass species, the density dependent phytotoxicity model was employed. The model is based on the fact that an increase of acceptor plants density evokes a decrease of their response to the allelopathic compounds, whereas the negative effects of the competition become more intense. A higher rate of acceptor plants growth accompanying their density increase in the given object does not agree with the competition rules and thus, it may imply an allelopathic background of the observed changes. In the presented studies, the allelopathic properties of grasses - donors were evaluated by studying the effect of two densities of the emerging seeds and two- and four weeks aged seedlings of F. arundinacea, L. multiflorum, L. perenne and P. pratensis. The tested species - acceptor Ph. pratensis was sown in the density of 10 and 20 seeds in a pan. The results revealed that the germination of acceptor seeds was differentiated depending on their density in the pan, and on the species, density and the age of the donor. Inhibition of Ph. pratense seed germination in objects with a lover density may prove allelopathic effects of the studied donor grasses.

Skuteczne wykorzystanie zjawiska allelopatii w praktyce rolniczej wymaga poszukiwania gatunków oraz faz rozwojowych, w których wydzielają one związki allelopatyczne w bioaktywnych koncentracjach. Wymaga również poznania jej me- chanizmów, a przede wszystkim oddzielenia od innych aspektów roślinnego oddzia- ływania, głównie od konkurencji o zasoby środowiska. Pozostaje to nadal jednym z najbardziej istotnych zadañ w badaniach nad interferencją roślinną. W warunkach polowych jest to niezwykle trudne, dlatego badania przeprowadzono w laboratorium. Aby określić działanie czynnika allelopatycznego badanych gatunków traw zastoso- wano density-dependent phytotoxicity model. Podstawą tego modelu jest fakt, że wrazze wzrostem zagęszczenia roślin akceptorów ich reakcja na związki allelopatyczne maleje, natomiast wzrastają negatywne skutki konkurencji. Intensywniejszy wzrostroślin-akceptorów towarzyszący zwiększeniu ich zagęszczenia w danym obiekcie jest niezgodny z zasadami konkurencji i może wskazywać na podłoże allelopatyczne obserwowanych zmian.W przeprowadzonych badaniach, właściwości allelopatyczne traw donorów oceniano na podstawie wpływu blastokolin kiełkujących nasion i siewek F. arundinacea, L. multiflorum, L. Perenne i P. pratensis. Testowany gatunek akceptor ( Ph.pratense) wysiano w zagęszczeniu 10 i 20 nasion w szalce. Wyniki badañ wykazały, że kiełkowanie nasion akceptora było zróżnicowane w zależności od jego zagęszcze- nia w szalce oraz gatunku, stężenia i wieku donora. Zahamowania w kiełkowaniu nasion Ph. pratense w obiektach o mniejszym zagęszczeniu mogą świadczyć o allelo- patycznym wpływie badanych traw donorów.