Wybrane metody wykrywcze stosowane w procesach poszlakowych o zabójstwo

Celem artykułu jest analiza wybranych metod wykrywczych zastosowanych w procesach poszlakowych o zabójstwo, które ostatecznie doprowadziły do skazania sprawców, pod kątem ich przydatności w przeanalizowanych sprawach karnych. Przy czym mowa tu o sprawach zabójstw, w których zabrakło corpus delicti, a do skazania sprawców doprowadził nierozerwalny łańcuch poszlak. Analizie poddano zastosowane wybrane standardowe metody wykrywcze, jak np. poszukiwanie zwłok przy pomocy psów służbowych do wykrywania i lokalizacji zapachu zwłok ludzkich albo metodę sonarową, jak również zastosowane nietypowe metody wykrywcze, jak np. opinia biegłego z zakresu parapsychologii zmierzającej do ustalenia, co stało się z ciałem ofiary czy działania funkcjonariuszy operacyjnych policji wykonujących czynności pod przykryciem mające na celu ustalenie, co stało się z ofiarą. Szczególną uwagę zwrócono również na wpływ wyjaśnień podejrzanych na przebieg procesu wykrywczego na etapie postępowania wyjaśniającego. W tym w szczególności wielokrotnej zmiany treści wyjaśnień, przyznania się do winy, a następnie odwołania go.Przeprowadzona analiza wykazała, że stosowanie przez organy śledcze niestandardowych metod wykrywczych ma miejsce wówczas, gdy standardowe metody wykrywcze nie dają oczekiwanych efektów i nie pozwalają na wyjaśnienie faktycznego przebiegu zdarzenia, odnalezienia ciała ofiary oraz pociągnięcia sprawcy do odpowiedzialności karnej. Przy czym nie każde zastosowanie niestandardowej metody wykrywczej ma pozytywny wpływ na postępowanie karne lub w sposób kluczowy prowadzi do wyjaśnienia sprawy.Artykuł powstał na podstawie analizy akt sądowych siedmiu spraw o zabójstwo o charakterze poszlakowym, w którym doprowadzono do skazania sprawców, pomimo braku corpus delicti.

The aim of the article is to analyse selected detection methods used in circumstantial homicide trials, which ultimately led to the conviction of the perpetrators, in terms of their usefulness in the criminal cases. At the same time, it is a discussion of homicide cases in which there was no corpus delicti and an unbreakable chain of circumstantial evidence led to a conviction. The standard detection methods were analysed, such as the use of service dogs to detect and locate the smell of human corpses or the sonar method, as well as unusual methods of detection, such as the use of expert opinions in the field of parapsychology meant to determine what happened to the victim’s body or undercover operational police officers to establish what happened to the victim. The analysis shows that the use of the non-standard detection methods by investigative bodies takes place when standard detection methods do not bring the expected results, explain the actual course of events, locate the victim’s body or bring the perpetrator to criminal liability. However, not every application of a non-standard detection method has a positive effect on the criminal proceedings or proves to be key in clarifying the details of the case.The article is based on an analysis of court files in seven circumstantial homicide cases, in which the perpetrators were convicted despite a lack of corpus delicti.