Some aspects of meteorology and climatology of the region of Ukrainian Antarctic Base Vernadsky

Ukraińska Stacja Antarktyczna "Vernadsky" (65°14?S, 64°17°W) usytuowana jest na Galindez Island w archipelagu Argentine Islands, około 8 km od zachodnich wybrzeży Półwyspu Antarktycznego. Od 1996 roku stacja pracuje pod obecną nazwą, poprzednio jako angielska stacja Faraday (1977-1996) i Base F (Argentine Island) od 1947 roku, co daje jeden z najdłuższych ciągów obserwacyjnych w Antarktyce. Na stacji obserwowany jest wzrost wartości średniej rocznej temperatury powietrza (MAT). Najchłod-niejsze były lata 50.te, największe ocieplenie rejestrowano w dekadzie lat 1980-1990. W ostatnich latach obserwuje się pewną stabilizację wzrostu temperatury średniej rocznej, która lokuje się w wąskim przedziale od -1.7° do -3.7°C. Zmienność średniej rocznej wynika głównie ze zmienności temperatury miesięcy zimowych. Obserwowany dodatni trend temperatury jest wynikiem cieplejszych zim w ostatnich latach. Zimy surowe występują nieregularnie, ostatnią notowano w 1987 roku. W okresie 1988-2002 nie odnotowano średniej miesięcznej temperatury powietrza niższej niż -10°C. Lokalne warunki stacji Vernadsky wpływają na dużą częstość sytuacji z efektami fenowymi, które występują głównie podczas przemieszczania się cyklonów z NW lub W. Większość przypadków temperatur maksymalnych na stacji notowana jest w takich właśnie przypadkach. Sytuacje synoptyczne z blokadą wysokiego ciśnienia występujące w ostatnich dwóch latach stanowiły 7-10%, w niektórych miesiącach zimowych osiągając znaczącą frekwencję (25-30%). Przykład sytuacji z wyżem blokującym przedstawia rysunek 2. W takich warunkach (rys. 3 i 4A) na stacji obserwuje się zazwyczaj znaczące, kilkudniowe spadki temperatury powietrza. Sytuacje blokadowe często występują również w marcu. W marcu 2000 roku w takich warunkach obserwowano znaczący spadek ilości ozonu (rys. 5), nieomal do poziomu charakterystycznego dla końca zimy.