Opracowania melodii liturgii godzin Triduum Paschalnego

Triduum Paschalne posiada swoje jedyne i niepowtarzalne w całym roku liturgicznym celebracje, a wśród nich także poranne liturgie godzin. Kościół w wielu dokumentach podkreślał ogromne znaczenie i wartość tej formy modlitwy, zachęcając do jej czynnego, uroczystego i wspólnotowego sprawowania. Tradycja ta bardzo mocno zakorzeniła się także w Kościele w Polsce. W języku polskim oficjum to nazywano „Ciemnymi jutrzniami”. W odnowionej przez Vaticanum II Liturgii godzin „Ciemne jutrznie” po raz pierwszy w historii zostały całkowicie zreformowane w swojej strukturze i częściowo w tekstach. Aby umożliwić duchowieństwu oraz wiernym świeckim czynny udział w śpiewanych celebracjach tego wyjątkowego oficjum, w różnych ośrodkach lokalnych Kościoła w Polsce przez lata tworzono ich opracowania melodyczne. Celem niniejszego artykułu jest nie tyle wnikliwa analiza muzykologiczna powstałych melodii, co raczej wskazanie i omówienie zasadniczych kierunków oraz koncepcji kompozytorskich, jakimi kierowali się twórcy melodii i redaktorzy poszczególnych wydań w zaproponowanych opracowaniach muzycznych interesujących nas tekstów. Mamy nadzieję, że przedstawione w nim wnioski badawcze staną się przyczynkiem do stworzenia jednej wersji melodycznej tego oficjum dla Kościoła w Polsce.

The Paschal Triduum has its unique celebrations throughout the liturgical year, including the morning liturgies of the hours. In many documents the Church has stressed the great importance and value of this form of prayer, encouraging its active, solemn and communal practice. This tradition is also deeply rooted in the Church in Poland. In Polish it was called “Dark Morning Prayers”. In the Liturgy renewed by Vaticanum II, the hours of “Dark Morning Prayers” were completely reformed in their structure and partially in their texts for the first time in history. In order to enable the clergy and the faithful laymen to take an active part in the sung celebrations of the unique office, various local centers of the Church in Poland have been creating melodic arrangements for them over the years. The aim of this article is not so much an in-depth musicological analysis of the melodies created, but rather to indicate and discuss the main directions and compositional concepts that guided the authors of melodies and editors of individual editions in the proposed musical compositions of the texts of interest to us. We hope that the research findings presented in it will contribute to the creation of a single melodic version of this office for the Church in Poland.