Kopia konnego pomnika Bartolomea Colleoniego. Zagadnienie eksponowania kopii dzieł sztuki

W artykule przedstawiono historię kopii konnego pomnika znanego kondotiera Bartolomea Colleoniego, wykonanej przez WMF (Wuertembergische Metalwarenfabrik) w Geislingen koło Tybingi. Kopia ta została zakupiona do zbioru szczecińskiego kolekcjonera kopii rzeźb „antycznych” Heinricha Dorhna. Stała się ozdobą utworzonego w początkach XX wieku Muzeum Miejskiego. Po drugiej wojnie światowej władze Szczecina przekazały kopię pomnika Colleoniego do Warszawy. Tutaj wtopiła się w otoczenie Pałacu Czapskich użytkowanego przez Akademię Sztuk Pięknych. Na początku lat 90. XX wieku szczecinianie rozpoczęli starania o powrót kopii pomnika. Porozumienie w tej sprawie umożliwiło przeniesienie kopii i wyeksponowanie jej na Placu Lotników w Szczecinie. W Warszawie ustawiono „kopię z kopii” odlaną w brązie. Artykuł przedstawia informację na temat galwanoplastycznego wytwarzania kopii rzeźb i ich „produkcji” przez niemiecką firmę z Geislingen oraz sygnalizuje problemy konserwatorskie, z jakimi można się zetknąć w tym przypadku. Historia kopii pomnika Colleoniego jest też przyczynkiem do rozważań nad społecznymi formami określania tożsamości poprzez dążenie do odtwarzania historycznego otoczenia kulturowego.

The article presents the history of the equestrian statue of a famous condottiere Baltolomeo Colleoniego, made by WMF (Wuertembergische Metalwarenfabrik) in Geislingen near Tybinga. The copy was purchased for the collection of Heinrich Dohrn, a collector of copies of “antique” statues from Szczecin. It became the pride of the collection in the Municipal Museum which was opened at the beginning of the 20th century. After World War II, Szczecin authorities passed the copy of the Colleoni statue over to Warsaw, where it blended into the surroundings of the Czapski Palace housing the Academy of Arts. At the beginning of 1990s, the citizens of Szczecin initiated the attempts at regaining the copy of the statue. The agreement on the matter allowed for transferring the copy and exhibiting it in the Aviators Square (Plac Lotników) in Szczecin. A copy of the copy cast in bronze was set in Warsaw. The article presents information concerning galvanoplastic technology of manufacturing the copies of sculptures and their “production” by a German firm from Geislingen, and indicates restoration problems which can be encountered in such a case. The history of the copy of Colleoni statue is also a voice in the discussion on social forms of defining national identity through the attempts at recreating historical and cultural surroundings.