Poradnictwo w(y)pisane w neoliberalizm

Artykuł jest krytyczną analizą sytuacji poradnictwa w neoliberalnej rzeczywistości, w której dominuje kultura indywidualizmu i dyskurs ekonomiczny. Główne teorie neoliberalizmu, jak monetaryzm, teoria publicznego wyboru, teoria kapitału ludzkiego, teoria transakcji społecznych, teoria kosztów transakcyjnych, a także praktyki powoływania zewnętrznych agencji kontroli, niekorzystnie ważą na organizacji i znaczeniu poradnictwa. Zmiany kierowane doktryną osiągania ekonomicznych korzyści w odniesieniu do poradnictwa stwarzają możliwość jego wpisania lub wypisania w społeczną praktykę. Implikuje to obniżanie znaczenia profesjonalnych działań pomocowych i znacznie ogranicza ich humanistyczny aspekt. Pośrednio stan ten przyczynia się do utraty przez ludzi poczucia bezpieczeństwa i powiększania się bezradności społecznej, łagodzonej wsparciem nieformalnym rodziny, znajomych oraz grup wirtualnych. Przenoszenie odpowiedzialności za dokonywanie życiowych wyborów na jednostki, bez zapewnienia ze strony władz możliwości ich realizacji, osłabia rolę doradców i wypacza sens poradnictwa. Doradcy, zdając sobie z tego sprawę i pozostając pod neoliberalnym naciskiem, poszukują nowych metod pracy z klientem. Jednak ich rola społeczna jest z góry określona wymaganiami rynku.

The article is a critical analysis of the situation of counselling in the neoliberal reality, where the culture of individualism and economic discourse are dominant. The main theories of neoliberalism, such as monetarism, the public choice theory, the theory of human capital, the theory of social transactions, the theory of transactional costs, as well as practices of appointing external controlling agencies have a disadvantageous impact on the organisation and meaning of counselling. The changes directed by the doctrine of gaining economic advantages from counselling create the possibility of writing it in or out of the social practice. It implies the lowering of the importance of professional aid actions and significantly limits their humanistic aspect. Indirectly, this condition contributes to the loss of the people’s feeling of safety and to the increase in social helplessness, buffered by the informal support of the family, acquaintances and virtual groups. Transferring the responsibility for making life-choices onto individuals without securing by the authorities the possibility of their execution weakens the role of counsellors and contorts the sense of counselling. The counsellors being aware of it and remaining under the neoliberal pressure are seeking new methods of working with customers. However, their social role is specified a priori by market requirements.