Kontrowersja animacji poczęciowej: spór nierozwiązywalny? Krytyczna ocena wybranych koncepcji animacji embrionu ludzkiego

Fenomen poronienia klinicznego wzbudza coraz większe zainteresowanie badaczy z dyscyplin pozamedycznych. Choć nadal dostrzegalna jest znacząca dysproporcja pomiędzy obszerną literaturą traktującą o poronieniu spontanicznym z perspektywy medycznej w porównaniu do wzrastających liczebnie studiów prowadzonych w zakresie nauk społecznych i filozoficznych, to sukcesywnie postępuje proces zmiany orientacji badawczej wczesnych strat prokreacyjnych. Dominujące dotychczas jednostronne podejście biomedyczne ustępujące miejsca holistycznym ujęciom aksjomedycznym. Niniejsze studium wpisuje się w aksjomedyczny model poronienia klinicznego. Jego celem jest pogłębiona analiza czterech kluczowych kontekstów straty prokreacyjnej występującej na początkowych etapach rozwoju prenatalnego ‒ antropologicznego, relacyjnego (przywiązania rodzicielskiego), psychologicznego i pomocowego. W rezultacie prowadzonych badań dochodzimy do wniosku, iż główną dominantą charakterystyk poronienia klinicznego jako zdarzenia tanatycznego jest płaszczyzna rozstrzygnięć antropologicznych statusu płodu i jego implikacji etycznych.

The controversy over the animation (personalisation) of the human embryo is nowadays becoming a particularly pressing theological issue due to the widespread methods of in vitro fertilisation whose adequate ethical evaluation requires a clear definition of the ontological and anthropological status of the human being in the early stages of embryogenesis. The starting point for the ontological analyses is the empirical case of monozygotic twins. The paper provides a critical assessment of the concept of delayed animation developed in the neo-Thomistic tradition (T. Ślipko). The main models of arguments for simultaneous animation developed by leading Polish bioethics are presented. An own model of argumentation justifying animation at conception is also presented. This model ascertains twinness of the zygote from the conception and refers by analogy to the case of inseparable Siamese twins.