Postrzeganie starości i osób starszych w rodzinie przez dorastającą młodzież w środowisku wiejskim

Cel: Celem badania była próba określenia wizerunku starości i osób starszych oraz ich miejsca w rodzinie. Metody: Za narzędzie posłużył autorski kwestionariusz ilościowo-jakościowy. Badanie przeprowadzono wśród młodzieży na poziomie szkoły podstawowej w środowisku wiejskim. Wyniki: Wyniki wskazują, że największy odsetek badanych kojarzy słowo „starość” z własnymi dziadkami, a główne wartości, za które ankietowana młodzież ceni i szanuje osoby starsze, są realizowane w środowisku rodzinnym i należą do nich ciepłe uczucia, dzielenie się mądrością życiową oraz pomoc w wychowywaniu wnuków. Podobnie jak wśród młodzieży w środowisku miejskim1, wizerunek starości jest negatywny, natomiast deklarowane postawy wobec osób starszych prawie wyłącznie życzliwe, w znacznej mierze odnoszące się do starszych członków rodziny. Co ważne, głównym źródłem doświadczenia i wiedzy na temat starości dla zdecydowanej większości ankietowanych uczniów jest życie rodzinne, a także fakt, że mieszkali bądź wciąż mieszkają ze swoimi dziadkami. Wnioski: W związku z tym, to na rodzinie ciąży największa odpowiedzialność za kształtowanie wizerunku starości oraz postaw wobec osób starszych, zwłaszcza wśród dzieci i młodzieży.

Aim: The aim of the study was an attempt to determine the image of old age and the elderly in a family among primary school pupils in a rural environment. Methods: A qualitative-quantitative questionnaire served as a tool. Results: The results show that the term ‘old age’ was associated mainly with the respondents’ oldest family members, and the main values for which the elderly are respected included warm feelings, practical wisdom, and help in raising grandchildren, all of which are achievedin a family setting. Similarly to the results of the study conducted in an urban environment2, the image of old age is negative; however, the attitude towards the elderly is almost exclusively positive. Importantly, family life, and especially living with the grandparents, wasidentified as the main source of experience and knowledge aboutold age by the vast majority of respondents. Conclusions: Consequently, it is family members who are mostly responsible for shaping image and attitudes towards the elderly among children and adolescents.