Główne kierunki pomocy łódzkim rodzinom w latach pierwszej wojny światowej w świetle doniesień dziennika „Godzina Polski”

W okresie pierwszej wojny światowej, w okupowanej przez Niemców Łodzi, sytuacja życiowa mieszkańców uległa rozpaczliwemu pogorszeniu. Grabież majątku przemysłowego – maszyn, rezerw surowców, gotowych wyrobów – spowodowały straty kapitałowe i brak środków na odnawianie produkcji. Rekwirowanie żywności, głównie zboża i ziemniaków, doprowadziło do poważnych problemów związanych z wyżywieniem mieszkańców, a dodatkowe żądania władz niemieckich, których nie sposób było zrealizować, pociągały za sobą wysokie kary pieniężne. Konsekwencją tego stanu rzeczy był powolny upadek miasta, w którym gościło bezrobocie, drożyzna, głód, nędza i choroby. Wywózki na roboty do Niemiec i zagraniczna emigracja zarobkowa zmniejszyła liczbę ludności o blisko 40%. Z pomocą mieszkańcom Łodzi spieszył początkowo Komitet Niesienia Pomocy Biednym, a później Okręgowa Rada Opiekuńcza oraz szereg innych instytucji, w tym m.in. Kościół katolicki i ewangelicko-augsburski, gmina żydowska, a także właściciele niektórych większych fabryk. O ich działalności na rzecz potrzebujących systematycznie donosił miejscowy dziennik „Godzina Polski”, który ukazywał się latach 1915– 1918. Dzięki tym relacjom możliwe stało się odtworzenie wszelkich inicjatyw, które 8. Dzięki tym relacjom możliwe stało się odtworzenie wszelkich inicjatyw, które miały za zadanie ulżyć rodzinom w ich codziennych zmaganiach egzystencjalnych.

During World War I in Lodz, being occupied by Germans, life conditions of Lodz residents became tragically bad. Plunder of industrial property – machinery, reserves of resources, goods already manufactured – caused capital losses and a lack of means to reestablish appropriate production. Food confiscation, mainly grain and potatoes resulted in serious problems with food supplementary and alimentation. The German administration’s demands – impossible to meet – if not fulfilled had let to high money penalties. As a result of those actions a slow decline of the city was observed. All could experience common unemployment, extremely high prices, hunger, poverty, and prevalent diseases. Labour deportations to Germany and economic migration reduced the number of inhabitants by about 40%. At the beginning of those processes many organizations tried to help the people of Lodz. First it was Komitet Niesienia Pomocy Biednym (Poor Helping Committee). Later other institutions, like Okręgowa Rada Opiekuńcza (District Care Commettee), the Catholic Church, the Evangelical Church of Augsburg Confession, the Jewish community, and some factory-owners engaged themselves in social care. The journal „Godzina Polski” issued between 1915–1918 systematically presented their charitable activities. Thanks to this press information it has been possible to find out all of the initiatives aimed to help and ease families in their everyday existential battles.