Kontrola operacyjna w systemie informatycznym (postulaty de lege ferenda)

The article presents a proposal for changes in the regulations concerning broadly understood wiretapping. The dynamics of the development of crime using new technologies, in particular cybercrime, poses increasing challenges to the judiciary, law enforcement authorities and special services, which can only be met by introducing new legal solutions to enable the latest technological developments to be applied. At the same time, judicial case law imposes an obligation on the legislator to seek and create new legal solutions that would be able to reconcile the interests and rights of an individual with the common good. The question, therefore, arises whether a further revision of the rules is necessary in this regard, or whether a completely new approach is needed to look at the way of legal regulations concerning issues related to procedural and operational wiretapping. The article attempts to present this issue, taking into account, in particular, the changes in surveillance regulations due to the continuous and progressive development of the 5G network and the planning of the gradual implementation of the 6G network. In the authors’ opinion, the presented constructive comments de lege ferenda should be helpful in establishing a new law on operational control. The law that would comply with constitutionally guaranteed standards on civil rights while equipping the state and its law enforcement and special services with effective tools to combat new forms and manifestations of crime. The authors intend to present the issue of wiretapping – in the broad sense, against the background of modern technologies and new legal solutions, while respecting the principles of the Polish criminal trial and the expectations of practice in combating the most serious crimes effectively.

W artykule przedstawiono propozycję zmian w przepisach dotyczących szeroko rozumianego podsłuchu. Dynamika rozwoju przestępczości posługującej się nowymi technologiami, a w szczególności przestępczości cybernetycznej, stawia przed wymiarem sprawiedliwości, organami ścigania i służbami specjalnymi coraz większe wyzwania, którym można sprostać, jedynie wprowadzając nowe rozwiązania prawne pozwalające na stosowanie najnowszych osiągnięć technicznych. Jednocześnie orzecznictwo sądowe nakłada na ustawodawcę obowiązek poszukiwania i tworzenia nowych rozwiązań prawnych, które potrafiłyby pogodzić interesy i prawa jednostki z dobrem ogólnospołecznym. Powstaje zatem pytanie, czy konieczna jest kolejna nowelizacja przepisów w tym zakresie czy też niezbędne jest całkowicie nowe spojrzenie na sposób unormowań prawnych dotyczących zagadnień związanych z podsłuchem procesowym i operacyjnym. W niniejszym artykule podjęto próbę przedstawienia tej problematyki, biorąc pod uwagę przede wszystkim zmiany przepisów inwigilacyjnych w związku z ciągłym i progresywnym rozwojem sieci 5G i planowaniem stopniowego wdrażania sieci 6G. Przedstawione konstruktywne uwagi de lege ferenda w ocenie autorów powinny stać się pomocne do ustanowienia nowego prawa dotyczącego kontroli operacyjnej. Prawa, które czyniłoby zadość normom gwarantowanym konstytucyjnie w zakresie praw obywatelskich i jednocześnie wyposażałoby państwo i jego organy ścigania oraz służby specjalne w skuteczne narzędzia walki z nowymi formami i przejawami przestępczości. Intencją autorów jest przedstawienie problematyki dotyczącej podsłuchu sensu largo na tle współczesnych technologii i nowych propozycji rozwiązań prawnych przy jednoczesnym poszanowaniu zasad polskiego procesu karnego oraz oczekiwań praktyki w skutecznym zwalczaniu najpoważniejszych przestępstw.