Dlaczego Zachód idzie na wojnę? Motywy interwencji zbrojnych Zachodu po zimnej wojnie w świetle oficjalnych wystąpień zachodnich przywódców

W artykule pokazano uzasadnienia interwencji zbrojnych przeprowadzonych przez państwa zachodnie po zakończeniu zimnej wojny. Celem jest identyfikacja i analiza motywów podjęcia tego rodzaju akcji, wskazywanych publicznie przez przywódców krajów zachodnich zaangażowanych w interwencje lub je inicjujących. Autor omówił kolejno pięć przypadków: akcję zbrojną przeciw Irakowi w 1991 r. (wojna w Zatoce), operację w Bośni i Hercegowinie (1992−1995), operację NATO w Kosowie w 1999 r., interwencje: w Afganistanie po zamachach z 11 września (2001−2014) oraz w Iraku (2003−2010). Badając przede wszystkim oficjalne wystąpienia dotyczące tych operacji i przedstawione przez przywódców państw zachodnich oraz przedstawicieli organizacji międzynarodowych (np. NATO), starał się ustalić treść uzasadnień, a także określić hierarchię ważności powodów podjęcia międzynarodowych działań zbrojnych w reakcji na konkretny kryzys lub konflikt. Wśród deklarowanych celem uzasadnienia poszczególnych misji motywów autor wyróżnił cztery kategorie: interesy bezpieczeństwa narodowego państw zachodu, motywy ekonomiczne, względy humanitarne oraz interes społeczności międzynarodowej jako ogółu. Wskazał także, iż stosunkowo najczęściej w oficjalnych uzasadnieniach interwencji akcentowano interes społeczności międzynarodowej, najrzadziej odwoływano się zaś do motywów ekonomicznych.

The article discusses the official justification of Western or Western-led military interventions after the Cold War. Its aim is to identify and analyse the motives and reasons for such actions as publicly presented by leaders of the Western states involved in particular operations. Five cases are discussed: the Gulf War (1990–1991), the intervention in Bosnia and Herzegovina (1992–1995), the NATO operation in Kosovo (1999), the intervention in Afghanistan after 9/11 (2001–2014) and the war against Iraq (2003–2010). Analysing primarily official documents and statements given by the leaders of key Western states or international organisations (i.e. NATO), the author is trying to establish the main features of the justification of these interventions as well as a hierarchy of the motives for taking such actions as declared by Western authorities. Those motives are divided in four broad groups: ‘hardcore’ national interests of Western states, economic motives, humanitarian reasons, and interests of the international community as a whole. The article stipulates that the motives most frequently listed as being the most important for undertaking an action were the interests of the international community as a whole, while economic motives were almost always absent from the official rhetoric.